با «پرویز وکیلی» از «یکشنبه‌ها هرگز» تا «بوی فریاد»

و اما هر از چندی در جهان موسیقی ترانه‌ای چنان از حسن استقبال عمومی برخوردار می‌شود که ترانه‌سرایی در کشورهای دیگر هم شعری به زبان خود بر همان آهنگ می‌گذارد و خواننده‌ای آن را اجرا می‌کند. در پیشینه‌ی ترانه‌هایی از ایندست «پرویز وکیلی» نامی آشناست و جایگاهی خاص دارد. توضیحی بیشتر و نمونه‌هایی از این ترانه‌ها را در ادامه بخوانید و بشنوید.

در عالم ترانه و ترانه‌سرایی، استفاده از ملودی و یا حتی خود آهنگ ترانه‌ای که شهرت یافته، با شعری تازه به‌زبانی جز زبان اصلی ترانه و اجرای آن امر تازه‌ای نیست. در ایران اما پیشنه‌اش به چهل ـ پنجاه سال پیش می‌رسد. زمانی که موسیقی به اصطلاح «پاپ»، جا افتاده بود و دوستداران خودش را یافته و از سوی نسل جوان آن روزگار پذیرفته شده بود.

از علت‌های رویکرد ترانه‌سرایان ایرانی به استفاده از آهنگ ترانه‌های مشهور، یکی هم نبودن قانون کپی‌رایت در ایران بوده و هست که دست ترانه‌سرا را در استفاده از آن باز می‌گذارد، ضمن اینکه بهرحال آهنگ آن ترانه، ضمن آماده و در دسترس بودن، نیمی از راه شهرت را هم طی کرده است.

سابقه نشان می‌دهد «تم»، «ملودی» یا «آهنگ» تنظیم شده و کامل در حوزۀ ترانه‌های کوچه بازاری (لاله‌زاری) بیشتر آهنگ‌های ترانه‌های عربی از خوانندگان مشهور مصری، و در بخش «موسیقی پاپ»، آهنگ ترانه‌های مشهور روز در اروپا (بیشتر ایتالیایی و فرانسوی) و آمریکا بوده است.

گاه نیز ترانه‌هایی از فیلم‌های سینمایی اروپایی ـ آمریکایی مورد توجه واقع می‌شده و به ذوق ترانه‌سرایان ایرانی، نمونه‌ای از آن با شعر فارسی، و اجرای یکی از خوانندگان روز  آماده و به علاقمندان عرضه می‌شد.

از اولین ترانه‌سرایان موفقی که بر ترانه‌هایی از ایندست کلامی روان و هماهنگ گذاشتند، یکی هم «پرویز وکیلی» بود. او بیش از پنجاه سال پیش [۱۹۶۰ میلادی]، پس از نمایش فیلم «یکشنبه‌ها هرگز» و شنیدن ترانه‌ای که «ملینا مرکوری» در این فیلم می‌خواند، شعر ترانۀ «جای تو خالی» را بر اساس همان ترانه نوشت که با صدای «ویگن» اجرا شد.

یک سال پس از آن [۱۹۶۱ میلادی]، «ویگن» در بازگشت از سفری که همراه با «پوران» [خواننده]، «عطاالله خُرم» [آهنگ‌ساز و ویلونیست] و «منوچهر بیگلری» [نوازندۀ ترومپت] برای اجرای کنسرت به اسرائیل رفته بود، موسیقی و ترانۀ قدیمی«هاوا ناگیلا» را به‌زبان عبری با خود به ایران می‌آورد و از «پرویز وکیلی» می‌خواهد که روی آن شعری به زبان فارسی بگذارد. حاصل این ذوق‌ورزی، ترانۀ «شاید بیایی» است با صدا و اجرای «ویگن».

از دیگر ترانه‌هایی که «پرویز وکیلی» بر اساس موسیقی فیلم‌های مشهور نوشت، یکی هم ترانۀ «بوی فریاد»، روی تم موسیقی فیلم «پدر خوانده» با تنظیم «واروژان» و صدای «عارف عارف‌کیا» بود. بر همین سیاق، ترانه‌های «مرگ معشوق» بر آهنگ معروف اسپانیایی «مالاگوئنا»، و «آسمان آبی» که بر آهنگ ترانۀ «عشق در پرتوفینو» از «دالایدا» سروده و هر دو با صدای «ویگن» اجرا شد.

* * *
نمونهٔ فارسی‌شدهٔ ترانه‌های مشهور

* * *

از «پرویز وکیلی» در این سایت
 حکایت ترانه‌‌ «دو کبوتر» با صدای «ویگن»
«پرویز وکیلی» ترانه‌سرای پیشقدم،‌ راهگشا
مثلث هنری: عطاالله خُرم، پرویز وکیلی، ویگن
با «پرویز وکیلی» از «یکشنبه‌ها هرگز» تا «بوی فریاد»

* * *

error: Content is protected !!