عروس گل [+]
شعر: ملکالشعرای بهار
آهنگ: غلامحسین درویشخان
بازسازی و تنظیم: فریدون ناصری
ترانهخوان: سیما بینا
برای بسیاری از ما نام ملکالشعرای بهار در مقام ترانهسرا یادآور تصنیف «مرغ سحر» است. آهنگ مرتضیخان نیداود و شکایت شاعر از ظلم ظالم و امید به رهایی از قفس تنگ و سر دادن نغمهی آزادی نوع بشر. این ترانه را ملوک ضرابی خوانده بود.
از دیگر ترانههای این شاعر قصیدهسرا یکی هم «عروس گل» با آهنگی از دوریشخان است که در آن روی خطاب او به «زن»، این نیمهی دیگر جامعه است. (ز پرده تو رخ بهدر کن، ای صنم ز پیچه زدن حذر کن!). این را هم ملوک ضرابی خواند.
در دههی پنجاه خورشیدی این ترانه توسط گروه سماعی به سرپرستی فریدون ناصری بازسازی و با صدای سیما بینا اجرا شد. ترانهی عروس گل اولین بار در پنجاهویکمین برنامهی گلچین هفته به سرپرستی هوشنگ ابتهاج پخش شد. گویندگی و معرفی ترانهها در آن برنامه را تاجی احمدی به عهده داشت؛ و این صدای اوست که پیش از پخش ترانه میگوید: «درویشخان» و «بهار» سالها پیش از رفع حجاب آزادی زنان را آرزو میکردند و در این راه بسیار مصر و مشتاق بودند.
عروس گًل
عروس گُل از باد صبا
شده در چمن چهرهگشا
الا ای صنم بهر خدا
ز پرده تو رُخ بهدر کُن.
دیده کسی هرگز بُوَد پیچه زدن خوی گل؟
پیچه بر افکن تا شود پردهنشین روی گل؟
به سوز دل اهل صفا
به عشق و به مهر و به وفا
ای صنم، ز پیچه زدن حذر کُن.
نهان چرا چهرهی دلجوی تو؟
گشاده بِه روی تو و موی تو
ندیده بُوَد چهر پری
نهفته کُند جلوهگری
تو چون از پری زیباتری
هر آیینه جلوه سر کُن.
دیده کسی هرگز بُوَد حور و پری در حجاب؟
دیده کسی هرگز بُوَد شمس و قمر با نقاب؟
به سوز دل اهل صفا
به عشق و به مهر و به وفا
ای صنم، ز پیچه زدن حذر کُن.
* * *
تاریخچهی ترانهی «مرغ سحر»
* * *