تکگوییهای ماندگار سینما و تئاتر ایران
نمایشنامۀ «شهر قصه»
«محمود استادمحمد»
دسته: فیلم و نمایش
خندهی «الهه» در فیلم «مردی که رنج میبرد»
سال ۱۳۳۶ فیلمی به نام «مردی که رنج میبرد» نمایش داده شد که سناریست، کارگردان و بازیگر نقش اول آن محمدعلی جعفری و بازیگر مقابل او ایرن بود. در این فیلم بنا به ذائقه تماشاگران آن زمان چند صحنه آواز خوانی هم گنجانده شده بود. در یکی از صحنهها الهه خوانندهی مشهور آن سالها ترانه «خنده، خنده» را با شعری از کریم فکور اجرا میکند. نکته جالب و قابل توجه در این صحنه حضور مجید وفادار ـ آهنگساز این ترانه ـ در حال نواختن ویلون است.
یادداشت راوی:
● در فیلم «مردی که رنج میبرد» همچنین ترانهای با عنوان «نالهها» بر اساس شعر «افسانه تلخ» سرودهی فروغ فرخزاد با صدای الهه و مینو جوان اجرا میشد. در بارهی این ترانه و آن اجرا [اینجا را ببینید.]
● در این فیلم صحنهای دیدنی با دکور و ایدهای مبتکرانه از تنبکنوازی استاد حسین تهرانی هم وجود دارد که میتوانید [در اینجا ببینید.]
* * *
«حسین تهرانی» در فیلم «مردی که رنج میبرد»
فیلم «مردی که رنج میبرد» اولین ساختهی سینمایی «محمدعلی جعفری» است که در سال ۱۳۳۶ به نمایش در آمد. فیلمنامه، کارگردانی و بازی نقش اول این فیلم هم با خود محمدعلی جعفری بود. در این فیلم بنا به ذائقهی تماشاچیهای آن زمان چند صحنه آوازخوانی هم گنجانده شده است. در یکی از این صحنهها هم استاد حسین تهرانی قطعهای را با تنبک همنواز و اجرا میکند.
نکتهی قابل توجه در این صحنه اول: دکور عظیمی به شکل تنبک که هفت نفر در آن جا گرفته و متحرک است؛ و بعد، ابتکار سوزاندن پوستهی تنبک با مشعل و نمایان شدن نوازندگان در برابر تماشاگران است. با توجه به امکانات فیلمسازی در سال ۱۳۳۶ این ایدهای نو و کاری بس شگفتانگیز به حساب میآید.
● در باره حسین تهرانی: «در خلوت غم» با صدای مرضیه
* * *
سخنرانی بهرام بیضایی در شبهای شعر انستیتو گوته
کانون نویسندگان ایران با همکاری انجمن روابط فرهنگی ایران و آلمان (انستیتو گوته)، از ۱۸ تا ۲۷ مهر ۱۳۵۶ مراسم شعرخوانی و سخنرانی برگزار کردند که به «ده شب» معروف شد. در سومین شب (۲۰ مهر ماه) نوبت سخنرانی بهرام بیضایی بود.
● سخنرانی بهرام بیضایی در انستیتو گوته (شب سوم)
● شعرخوانی «عمران صلاحی» در انستیتو گوته (شب دوم)
● سخنرانی غلامحسین ساعدی در انستیتو گوته (شب چهارم)
● شعرخوانی «سعید سلطانپور» در انستیتو گوته (شب پنجم)
● شعرخوانی «نصرت رحمانی» در انستیتو گوته (شب هشتم)
* * *
پنجاه سالگی فیلم «خاک»
۲۱ شهریور ماه امسال، نیمقرن از نمایش فیلم «خاک» ساختهی «مسعود کیمیایی»، بازی «بهروز وثوقی» و موسیقی «اسفندیار منفردزاده» گذشت. در پنجاهمین سالروز نمایش این فیلم، خاطرهی بهروز وثوقی را از صحنهی چال کردن او در خاک ـ به نقل از زندگینامهی او ـ بخوانید و آن صحنه را هم ببنید.
«داشآکل» در سینما، تئاتر و ترانههای ایرانی
داش آکل نام یکی از داستانهای کوتاه مجموعهی سه قطره خون به قلم صادق هدایت است که با این جمله شروع میشود: «همهی اهل شیراز میدانستند که داشآکل و کاکا رستم سایهی یکدیگر را با تیر میزدند.»
پنجاه سالگی فیلم (تنگنا)
امروز (۲۹ فروردین ماه) فیلم «تنگنا» ساختهی «امیر نادری» پنجاه ساله میشود. این فیلم در ۲۹ فروردینماه سال ۱۳۵۲ در سینماهای تهران اکران شد.
فاطمه معتمد آریا و آن نامهی سرنوشتساز
گاهی تشویق کسی میتواند زندگی و آیندهی شغلی او را رقم بزند. نمونهاش خانم فاطمه معتمد آریا بازیگر نامآشنای تئاتر و سینمای ایران. سال ۱۳۵۳ نورالدین زرینکلک انیمیشنی به نام «اتلمتل توتوله» برای «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» میسازد.
«منوچهر اسماعیلی» و آن صداهای ماندگار
«تنها صداست که میماند»
با یاد استاد «منوچهر اسماعیلی» که از جهان فانی درگذشت و صدای ماندگارش را برای ما باقی گذاشت.
«بیژن مفید» در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
همکاری بیژن مفید با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به دههی پنجاه برمیگردد. پیش از آن داستانهایی برای کودکان را برای مؤسسه انتشارات فرانکلین ترجمه کرده بود.
ادامه خواندن «بیژن مفید» در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان