حکایت وحشی بافقی و شرح پریشانی او

دوستان شرح پریشانی من گوش کنید

در تاریخ ادبیات ایران شاعرانی داریم که گرچه صاحب «دیوان» و مجموعهٔ اشعار هستند، ولی اغلب یکی دو سروده از آنهاست که برای مردم بیشتر شناخته شده است. نمونه‌اش «وحشی بافقی» شاعر نام‌آشنا و آن ترکیب‌بند یگانه‌اش با مطلع «دوستان! شرح پریشانی من گوش کنید.» اول‌بار چند بند از این شعر در کتاب فارسی دوره دبیرستان در دههٔ‌ پنجاه به چاپ‌ رسید. پیش از آن بانو «لُرتا هایراپیتان» در سال ۱۳۰۷ بخشی از این سروده را در اُپرت «یوسف زلیخا» خوانده بود. نزدیک به نیم‌قرن بعد بار دیگر آهنگسازانی به سراغ این ترکیب‌بند از وحشی بافقی رفتند و ترانه‌هایی از آن ساختند که از برنامه‌ٔ گلهای جاویدان در رادیو، تا سینمای فیلمفارسی و تماشاخانه‌های لاله‌زار خوانده شد و اقشار مختلف مردم با سلیقه‌های متفاوت با این سروده آشنا شدند.

دوستان! شرح پریشانی من گوش کنید
داستان غم پنهانیِ من، گوش کنید
قصهٔ بی‌سر و سامانیِ من، گوش کنید
گفت‌وگوی من و حیرانیِ من، گوش کنید
شرح این آتشِ جانسوز، نگفتن تا کی؟
سوختم! سوختم! این راز، نهفتن تا کی؟

روزگاری، من و دل ساکنِ کویی بودیم
ساکنِ کوی بُتِ عربده‌جویی بودیم
عقل و دین باخته، دیوانهُ رویی بودیم
بستهٔ سلسلهٔ سلسله‌مویی بودیم
کس در آن سلسله، غیر از من و دل، بند نبود
یک گرفتار از این جمله که هستند، نبود

نرگس غمزه‌زنش، این‌همه بیمار نداشت
سنبل پُر شکنش، هیچ گرفتار نداشت
این‌همه مشتری و گرمیِ بازار نداشت
یوسفی بود ولی هیچ خریدار نداشت
اول آن‌کس که خریدار شدش، من بودم
باعثِ گرمی بازار شدش، من بودم
. . .
. . .

* * *

حبیب‌الله بدیعی نغمه‌پرداز ترانه‌های ماندگار

حبیب الله بدیعی

در جمع آهنگ‌سازانی که ساز تخصصی‌شان ویلون است «مهدی خالدی»، «علی تجویدی»،‌ «حبیب‌الله بدیعی»، «پرویز یاحقی» و «همایون خُرم» را «پنج سوار سرنوشت موسیقی ایران» می‌نامندند.

ادامه خواندن حبیب‌الله بدیعی نغمه‌پرداز ترانه‌های ماندگار

احمد شاملو: من و تو،‌ درخت و بارون (مجموعه ترانه‌ها)

احمد شاملو من و تو درخت و بارون

به زبان محاوره و شکسته‌نویسی «احمد شاملو» را در شعر، بیشتر با سروده‌هایی چون «پریا» و «قصه‌ی دخترای ننه دریا» به‌یاد داریم. خود او در این باره گفته است:

ادامه خواندن احمد شاملو: من و تو،‌ درخت و بارون (مجموعه ترانه‌ها)

فریدون مشیری: بوی باران،‌ بوی سبزه، بوی خاک

فریدون مشیری بوی باران بوی سبزه بوی خاک

با این‌که «فریدون مشیری» این شعر را برای خوانده شدن به‌شکل ترانه نسروده بود ولی چنان مورد پسند اهل موسیقی واقع شد که بعدها چند اجرای متفاوت با صدای خوانندگان مختلف از آن ساخته و اجرا شد. اگر شما هم نمونه‌هایی دیگری سراغ دارید، بفرستید تا به این مجموعه اضافه شود.

ادامه خواندن فریدون مشیری: بوی باران،‌ بوی سبزه، بوی خاک

علی تجویدی: نغمه‌ساز آوازهای گوش‌نواز

علی تجویدی

با یاد «علی تجویدی» ویلون‌نواز و آهنگساز معاصر، و تا نگویند که از یاد فراموشانند مجموعه‌ای از ترانه‌های خاطره‌انگیز از ساخته‌های ماندگار او را بشنوید. یادش شاد و گرامی‌باد.

از «علی تجویدی» در سایت «راوی حکایت باقی»
«علی تجویدی» نغمه‌ساز آوازهای گوش‌نواز
آثار مشترک «علی تجویدی» و «بیژن ترقی»
«معینی کرمانشاهی»، شاعر ترانه‌های ماندگار
رقص گیسو «دلکش»، آشفته‌حالی «بیژن جزنی»!
حکایت ترانه «بگو که هستی» (بیژن ترقی ـ دلکش)
مثلث هنری: علی تجویدی، معینی کرمانشاهی و دلکش
حکایت ترانه‌ «آزاده» (اولین ترانه‌ی هایده با شعر رهی معیری)

* * *

ترانه‌شناسی «داود مقامی»

داود مقامی خواننده مردمی

داود مقامی را شاید خیلی‌ها به‌جا نیاورند. او بیش از نیم‌قرن پیش (سال ۱۳۵۰) در چنین روزی (۲۲ اسفند ماه) در سن ۳۳ سالگی به بیماری سرطان مغز درگذشت. در مقایسه با دیگر خوانندگان درگذشته‌ی معاصر اما از این خواننده‌ی ترانه‌های مردمی چندان یادی نمی‌شود. گفتم «تا نگویند که از یاد فراموشانند.» مجموعه‌ای از سی و چند ترانه‌ای که خوانده را با علاقمندان این گونه از ترانه و صدای او به اشتراک بگذارم. تا چه قبول افتد و در نظر آید.

مجموعه «ترانه‌شناسی»ها در این سایت:
ترانه‌شناسی «نلی»
ترانه‌شناسی «داود مقامی»
● ترانه‌‌شناسی «عطاالله خرم»
ترانه‌شناسی «پرویز غیاثیان»
● ترانه‌شناسی «بزرگ لشگری»
● ترانه‌شناسی «جواد لشگری»
ترانه‌شناسی «حسن لشگری»
ترانه‌شناسی «منوچهر لشگری»
ترانه‌شناسی «جمشید ارجمند»
● ترانه‌‌شناسی «کامبیز مژدهی»
● ترانه‌شناسی جهانبخش پازوکی (پوران)
● ترانه‌شناسی جهانبخش پازوکی (هایده)
● ترانه‌شناسی جهانبخش پازوکی (معین)
● ترانه‌شناسی جهانبخش پازوکی (فرزین)
● ترانه‌شناسی جهانبخش پازوکی (فرشته)
● ترانه‌شناسی جهانبخش پازوکی (مهستی)
● ترانه‌شناسی جهانبخش پازوکی (منوچهر سخایی)
● ترانه‌شناسی جهانبخش پازوکی (هوشمند عقیلی)
● ترانه‌شناسی جهانبخش پازوکی (کامل در یک مجموعه)

ترانه‌شناسی واروژان (گوگوش)
● ترانه‌شناسی واروژان (۱۷۶ ترانه)
● ترانه‌شناسی واروژان (تنظیم‌‌ آهنگ‌ها)
ترانه‌شناسی واروژان (آهنگساز ‌گزیده‌کار)

*‌ * *

روح‌انگیز: بسته‌ی دام (چه شود)

روح انگیز بسته دام چه شود

بسته دام (چه شود)
شعر: حسین گل‌گلاب
آهنگ: علینقی وزیری
خواننده: روح‌انگیز

زنده‌یاد حسین گل‌گلاب را بیشتر با سرود ماندگار «ای ایران» به یاد می‌آوریم. او اما شعر حداقل بیست ترانه بر آهنگ‌هایی از ساخته‌های کلنل علینقی‌ وزیری را سروده است. تصنیف «بسته‌ی دام» با صدای روح‌انگیز یکی از آن آثار است. سالها بعد این ترانه با صدای خوانندگان مختلف بازخوانی شد و در صحنه‌هایی از فیلم «پله‌ی آخر» به کارگردانی «علی مصفا» و بازی «لیلا حاتمی» مورد استفاده قرار گرفت.

چه شود گر فکنی بر من مسکین نگهی
تو مهی بر آسمانی و منم خار رهی
روی خویش از عاشقان جانا مکُن هرگز نهان
نور ماه از آسمان تابد بر اطراف جهان

به دست تو تیر جفاست ای صنم
نشانه‌ی تیر تو کیست، آن منم
نخواهم از دام تو رَست بی‌خطر
دمی بر این بسته‌ی دام کن نظر
ای گلعذارم، بُردی قرارم،
دست از تو هرگز من برندارم

با همه جور تو من در ره دیگر نروم
بسته‌ام در دام صیاد که دگر من نشوم
چون کنون از جان خود من شسته‌ام دست ای حبیب
کی مرا بیمی بود از جور و از کید رقیب
گذشته در راه تو موج از سرم
بگو کز این پرده که روی آورم

خوش آن‌که اندر ره دوست جان دهد
به راه عشق آنچه نکوست آن دهد
آن روی مهوش،
آن موی دلکش،
یکباره افکند بر جانم آتش

* * *

ترانه‌شناسی منوچهر لشگری

منوچهر لشگری

در موسیقی ایرانی از بزرگ لشگری، جواد لشگری، منوچهر لشگری و حسن لشگری با عنوان «برادران لشگری» نام برده می‌شود. در جعبه موسیقی این صفحه مجموعه ترانه‌های منوچهر لشگری را می‌شنوید.

ادامه خواندن ترانه‌شناسی منوچهر لشگری

هوشنگ ابتهاج: ترانه (مجموعه ترانه‌ها)

هوشنگ ابتهاج همسرش آلما

امروز (۱۸ اسفند ماه) سالروز درگذشت «آلما مایکیال» همسر و همراه همیشه‌ی «هوشنگ ابتهاج» (سایه) است. بخشی از آرامش خاطر شاعر در طول سالیان زندگی همانا همدلی و مدیریت این بانوی بزرگوار بود. یاد هر دو شاد و گرامی‌باد.

ادامه خواندن هوشنگ ابتهاج: ترانه (مجموعه ترانه‌ها)

error: Content is protected !!