در تاریخ شعر معاصر ایران از «حسین منزوی» به‌عنوان شاعری غزل‌سرا نام برده می‌شود. در سالهای دور اما او در تلاش معاش ترانه هم می‌سرود و بیشتر با اسم مستعار «مهرداد» از آن‌جمله یکی هم ترانه‌ی «آروزها» با صدای گرم و خاطره‌انگیز «محمد نوری» (نمیشه غصه ما رو یه لحظه تنها بذاره).
«لالایی‌ها» در ادبیات مردمی ایران جای خاص خود را دارد. آوازهایی که مادران به زمزمه به وقت خواباندن کودکان شیرخوارهٔ خود می‌خوانند. ترانه‌هایی که از کلام و آوایش کودک و مادر هر دو آرام می‌گیرند.
«ختنهٔ ممد»
خاطره‌نوشته‌ای از: پرویز دوائی
از کتاب «ایستگاه آبشار»
با صدای: راوی حکایت باقی
اجرا: چهارشنبه ۲۱ آبان ۱۳۸۲
«من به «باکو» رفته بودم. آنجا رفتم کنار «خزر». سالهای سال در ایران که بودم، وقتی به شمال می‌رفتم به آن‌طرف دریا نگاه می‌کردم که در مه فرو رفته بود یا در انتهای افق فرو می‌رفت؛ و همیشه فکر می‌کردم که در آن‌سوی خبرهاست، و من دورم، و حسرتی بر دلم بود. این‌بار در باکو از این‌طرف دریا را نگاه می‌کردم؛ و اسم این شعر من هست: از این‌سوی با خزر.» [توضیح سیاوش کسرایی پیش از خواندن شعر]
امروز (۲۹ اردیبهشت) زادروز دکتر محمد مصدق است. «تسلی و سلام» عنوان شعری است که مهدی اخوان‌ثالث در سال ۱۳۳۵ برای او سرود. سالها بعد مجید درخشانی برای این شعر آهنگی ساخت و پوریا اخواص آن را خواند. سالی بعدتر اجرایی هم با صدای سپیده رئیس‌السادات منتشر شد. این شعر و توضیح آن را با صدای اخوان‌ثالث بنشوید.
رباعیات خیام
صدای: احمد شاملو
موسیقی متن: فریدون شهبازیان
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ـ ۱۳۵۱
دکلمه و شعر: شهیار قنبری
آهنگ: اسفندیار منفردزاده
ترانه‌خوان: فرهاد مهراد
این دکلمه ترانه در ساند کلود [+]
شعر «کوچه»، اولین بار در اردیبهشت‌ماه ۱۳۳۹ خورشیدی در هفته‌نامۀ «روشنفکر» به‌چاپ رسید. با این‌که شاعر این شعر را برای خوانده شدن به‌شکل ترانه نسروده بود؛ ولی چنان مورد پسند اهل موسیقی واقع شد که بعدها چند اجرای متفاوت با صدای خوانندگان مختلف از آن ساخته و اجرا شد.
تاریخ ترانه‌سرایی در موسیقی معاصر ایران با نام علی‌اکبر شیدا آغاز می‌شود. او تنها تصنیف‌ساز شناخته‌شده، قبل از عارف قزوینی بود.
در دیوان اشعار شهریار چند قطعه هم وجود دارد که او در پاسخ به نامه‌های دوستان یا دوستدارانش سروده است. از آن جمله دو شعر با عنوان «جواب نامه‌ی دختری به نام مینو» یکی با مطلع (رسید قاصدِ کوی وفا، کبوتر مینو / رساند نامه‌ی مهر و محبت‌آور مینو) و دیگری با مطلع (باز پیکم نامه از کوی یار آورده است / باز نقشی دلنشین از آن نگار آورده است)