نویسنده: راوی

رباعیات خیام
صدای: احمد شاملو
موسیقی متن:‌ فریدون شهبازیان
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ۱۳۵۱

از اولین مجموعه‌هایی که کانون پرورش کانون فکری کودکان و نوجوانان با عنوان صدای شاعر منتشر کرد یکی هم ۳۰ رباعی از سروده‌های حکیم عمر خیام بود به گزینش و صدای احمد شاملو که در سال ۱۳۵۱ به شکل نوار کاست انتشار یافت. موسیقی زمینهٔ دکلمهٔ اشعار از ساخته‌های فریدون شهبازیان بود و محمدرضا شجریان، پنج رباعی از این مجموعه را به آواز می‌خواند.

این مجموعه را در سه بخش اول،‌ با صدای شاملو در دکلمهٔ رباعیات، و قطعه‌های آوازی محمدرضا شجریان را که به‌طور جداگانه در بخش چهارم آمده، بشنوید.

* * *
فهرست آثار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان (۱۳۵۷ ـ ۱۳۴۴)

* * *
آثار «احمد شاملو» در سایت «راوی حکایت باقی»

* * *

اما این هم راست است که ترانه‌های ماندگاری هم هست که داستان چگونگی ساخته شدن آن را که می‌خوانیم گرچه باور کردنی نیست،‌ ولی حقیقت دارد. ترانهٔ همیشه ماندگار «بُردی از یادم» با صدای «دلکش» یکی از آن معدود ترانه‌هاست. حکایت آن روز سه‌شنبه از زمستان آن‌سال و قضایای کله‌پاچه و خواب بعدازظهر و چای بعد از آن را به روایت «پرویز خطیبی» [ترانه‌سرا] بخوانید.

ادامه خواندن تاریخچه‌ی ترانه «بردی از یادم» (دلکش ـ ویگن)

این‌که در ترانه‌های ملل دیگر آیا «تیر» و «تفنگ» هم به کار رفته یا نه را نمی‌دانم. در ایران اما بسیاری نوجوانی‌ را با ترانه‌ی کودکانه‌ی «اما تفنگم توش یه فشنگه»،‌ و جوانی‌ را با «تفنگم را بده تا ره بجویم»‌ و شور «تفنگ و گل و گندم داره میاره» طی کرده‌اند. داستان «برنوی دسته کوتاه و نقره‌ای»‌ اما حکایت دیگری‌ست.

ادامه خواندن حکایت آن برنوی دسته نقره‌ای!

بر اساس سالشمار ایرانی امروز (اول بهمن‌ماه) «زادروز فردوسی» است. مجموعه‌ای از مطالب نوشتاری و شنیداری در سایت راوی حکایت باقی که به این اثر ماندگار و فخر زبان فارسی پرداخته‌اند را بخوانید و بشنوید.

* * *

● بستور (مهرداد بهار)
● هفت‌خانِ رستم، م. آزاد
● گردآفرید: علی‌اکبر صادقی
● داستان زال و سیمرغ، م. آزاد
● خوان هشتم: مهدی اخوان‌ثالث
● داستان رستم و اسفندیار: سیروس راد
● آورده‌اند که، فرودسی، مهدی اخوان‌ثالث
● داستانهای شاهنامه در ۳۱ گفتار (دکتر محمد جعفر محجوب)
● داستان «رستم و سهراب» در ۱۶ گفتار (دکتر محمد جعفر محجوب)
● داستان «رستم و اسفندیار» در ۲۱ گفتار (دکتر محمد جعفر محجوب)
● هفت‌خانِ رستم (نمایشنامه‌ی رادیویی ـ داستان شب رادیو ایران قدیم)
● اولین نسخه‌‌ی زن‌خوان از شاهنامه‌‌ی فرودسی (پروین محمدیان، گردآفرید)
● برخوانی پنج داستان از شاهنامه فردوسی (گزینش، تنظیم و اجرا: بهمن فرسی)

* * *

شعر «کوچه»، اولین بار در اردیبهشت‌ماه ۱۳۳۹ خورشیدی در هفته‌نامۀ «روشنفکر» به‌چاپ رسید. با این‌که شاعر این شعر را برای خوانده شدن به‌شکل ترانه نسروده بود؛ ولی چنان مورد پسند اهل موسیقی واقع شد که بعدها چند اجرای متفاوت با صدای خوانندگان مختلف از آن ساخته و اجرا شد.

ادامه خواندن فریدون مشیری: کوچه (تاریخچه و مجموعه ترانه‌ها)

«نام تمام مردگان یحیی است» نام سروده‌ای مشهور از «محمدعلی سپانلو» است. شاعر برای انتخاب نام «یحیی» در این شعر روایت خودش را دارد. روایتی دیگر در باره‌ی «یحیا»ی دیگر را در کتاب «دو قرن سکوت» خواندم که شاید همین در ناخودآگاه شاعر باعث انتخاب آن نام در سروده‌اش شده است. یحیایی که مردم خراسان در زنده نگه‌داشتن نام او در سالی که کشته شد نام هر پسری که متولد می‌شد را «یحیی» می‌گذاشتند.

ادامه خواندن محمدعلی سپانلو: نام تمام مردگان «یحیی» است (صدای شاعر)

● با یاد «غزاله علیزاده» بانوی «خانه‌ی ادریسی‌ها»

* * *

در سالهای رونق وبلاگها، زمانی که رادیو زمانه صدای بلاگر بود، عباس معروفی مجموعه‌ای از داستانخوانی با صدای نویسندگان را برای آن رادیو تهیه می‌کرد که در زمان خودش ابتکاری یگانه و نو بود. این‌که بسیاری می‌توانستند صدای خود نویسنده را هم بشنوند. ۱۳ تیرماه ۱۳۸۶ در بیست‌وششمین برنامه از آن مجموعه شیوا ارسطویی داستان «فصل نهم از کتاب ولادیمیر پراپ» را خواند. حالا دو سه سالی است که عباس معروفی از میان ما رفته است، شیوا ارسطویی هم دو سه روز پیش رفت. رادیو زمانه سالهاست که دیگر نیست. این رسم زمانه است. صدای این دو در آن برنامهٔ رادیویی باقی‌ست. صدا، تنها صداست که می‌ماند.

● عکس شیوا ارسطویی برگرفته از سایت ابراهیم حیدری (عکاس) است. [در اینجا]

* * *

یدالله رویایی ترانه‌سرا نبود، گرچه چند شعر هم برای ترانه شدن سروده‌ و تقریبا همه را «محمد نوری» خوانده است. یادشان شاد و گرامی باد.

از «محمد نوری» در این سایت:
● ترانه «افسانه دریا» (نگاهنگ)
● ترانه‌شناسی محمد نوری (محمد سریر ـ آهنگساز)

از «یدالله رویایی» در این سایت:
● ترانه «در خموشی‌های ساحل» به روایت «محمدعلی سپانلو»
● «شعرهای یدالله رویایی» با صدای شاعر (کانون پرورش فکری)
● «پرنده چه گفت» داستانی برای نوجوانان (کانون پرورش فکری)

* * *

دخترم، غزل!
حافظ نه همین نماد شعر فارسی که سمبل انسان ایرانی نیز هست. پس نه فقط برای آنکه شعر را بشناسی، بلکه برای آنکه به هویت ملی ـ انسانی خود نیز بیشتر پی ببری، حافظ را خوب بخوان و خوب بشناس.
پدرت ـ بهمن‌ماه ۷۲ ـ زنجان. حسین منزوی

* * *
ترانه‌های «حسین منزوی» و اشعار او در ترانه‌ها

* * *