به همان نسبت که نام «اسفندیار منفردزاده» در تاریخ موسیقی فیلم سینمای معاصر ایران تثبیت شده، بدعت «ترانۀ معترض» در فصل نوین ترانه هم با کارها و نام او همراه است.
کارهایی از او در بخش آهنگ‌سازی برای ترانه، چه آن‌زمان که تازه منتشر شده بود، و چه این در این سال‌های اخیر، چنان در خاطره‌ها و حافظۀ جمعی نسل ما نشسته و حضور دارد که هنوز هم رد و رگه‌هایی از آن‌ها را می‌توان در آثار دیگر آهنگ‌سازان دید و شنید.
رواج بازار «بازخوانی ترانه‌های معروف و محبوب مردم» فقط در دوباره‌خوانی ترانه‌های قدیمی و خواننده‌های نسل قبل نیست؛ در سال‌های اخیر ترانه‌هایی از ساخته‌های مشترک شهیار قنبری و اسفندیار منفردزاده نیز در جای خود رونق این بازار از صدا شده‌اند. گرچه این متاع همیشه بر بساطی شایسته و درخور چیده و ارائه نمی‌شود.
گاه برداشتی بی‌تعارف و مستقیم و گاهی ناخنک‌زدن و مثلا الهام گرفتن از موسیقی و کلام ترانه‌ای از ساخته‌های او، در تنظیم و اجرایی نه آن‌چنان که باید و سزاوار، به بازار آمده و می‌آید. این‌که برای این نوک‌زدن و برداشت آیا اجازه و رخصتی هم گرفته یا می‌گیرند، خود حکایتی دیگر است و بماند.
باری، برای مطلب یادمان اسفندیار منفردزاده به بهاۀ هفتاد سالگی او، داشتم از آرشیوی که فراهم شده کارهای او را برای جعبۀ موسیقی پای آن نوشتار جمع‌آوری می‌کردم؛ فکر کردم خالی از لطف نیست اگر نمونه‌هایی از ترانه‌های بازخوانی شده را هم به این مجموعه اضافه کنم.
آن‌چه در جعبه موسیقی مربوط به این مطلب خواهید شنید شامل ترانه‌هایی است که یا با شعری دیگر بر ملودی و آهنگی ساختۀ منفردزاده اجرا شده (بوی عید ـ بنیامین بهادری)، یا بازخوانی ترانه‌ای با تنظیمی دیگر در آهنگ آن (مرد تنها ـ اندی)، و یا اجرای نایاب و شاید تا به‌حال نشنیده‌ای از ترانه‌هایی که به‌گوش شما بسیار آشناست (نماز با صدای داریوش اقبالی، پریا با صدای ابی، جمعه با صدای شهیار قنبری)، و همچنین موسیقی بدون کلام ترانه‌هایی که دیگران بر اساس آهنگ او اجرا کرده‌اند (جمعه با پیانوی فریبرز لاچینی).
شما هم اگر ترانه یا موسیقی بدون کلام دیگری از این‌دست سراغ دارید که در این جعبه نیست، برای «روای حکایت باقی» بفرستید یا نشانی بدهید تا تهیه و به این مجموعه اضافه شود و آن را با دیگر دوستداران تقسیم کنیم.
بازخوانی‌های ترانهٔ «نماز»
بازخوانی‌های ترانهٔ «گنجشکک اشی‌مشی»
بازخوانی‌های ترانهٔ «کودکانه» (بوی عیدی، بوی توپ)
* * *
در بارهٔ «اسفندیار منفردزاده» در این سایت:
یادمان هفتاد سالگی «اسفندیار منفردزاده»
* * *
ترانه‌های بازخوانی‌شده ایرانی (۱) [آ ـ ث]
ترانه‌های بازخوانی‌شده ایرانی (۲) [ج ـ ژ]
ترانه‌های بازخوانی‌شده ایرانی (۳) [س ـ غ]
ترانه‌های بازخوانی‌شده ایرانی (۴) [ف ـ ی]
* * *