امروز (۲۴ آذر) سالروز تولد «حیدر رقابی» (هاله) است. نام و چهرهی او شاید برای بسیاری ناآشنا باشد، اما کمتر کسی است که ترانهی «مرا ببوس» سرودهی او را نشنیده باشد. آهنگی که خوانندهی اول آن «پروانه» بود ولی با صدای «حسن گلنراقی» به شهرت رسید و خود حکایتی خواندنی و پیشینهای مکتوب دارد.
برچسب: حسن گلنراقی
حکایت ترانهی «مرا ببوس» از آغاز تا امروز
در سرنوشت یک ملت، و در تاریخ هنر، گاه اثری چنان روح زمانه را تصویر میکند، و چنان حس و جان مردمان را بیان میکند که بهعنوان جزئی پایدار از فرهنگ و تاریخ یک ملت، همواره برجا میماند. ترانۀ «مرا ببوس» چنین بود. دو نسل از جامعۀ ما، درد و حزن و اندوه و شکست و مرگ خود را با ترانۀ «مرا ببوس»، و با صدای حسن گلنراقی گریستند.
حسن گلنراقی: مرا ببوس! (اولین ترانه)
مرا ببوس
شعر: هاله [حیدر رقابی]
ویلون: پرویز یاحقی
خواننده: حسن گلنراقی
مرا ببوس!
مرا ببوس!
برای آخرین بار،
تو را خدا نگهدار
که میروم به سوی سرنوشت
بهار ما گذشته،
گذشتهها گذشته
منم به جستجوی سرنوشت
در میانِ توفان همپیمان با قایقرانها
گذشته از جان، باید بگذشت از توفانها
به نیمهشبها دارم با یارم پیمانها
که برفروزم آتشها در کوهستانها
شبِ سیه سفر کُنم، ز تیره ره گذر کُنم
نگه کن ای گُل من، سرشک غم به دامن
برای من میفکن
دختر زیبا، امشب بر تو مهمانم،
در پیشِ تو میمانم، تا لب بگذاری بر لبِ من
دختر زیبا، از برقِ نگاه تو، اشکِ بیگناه تو،
روشن سازد یک امشبِ من
* * *
«تاریخچهٔ ترانهٔ مرا ببوس» به روایت «راوی حکایت باقی»
* * *
حسن گلنراقی: سپیدهدم (ستاره مُرد)
سپیدهدم
قسمت دوم ترانه «مرا ببوس»)
شعر: حیدر رقابی (هاله)
آهنگ: مجید وفادار
خواننده: حسن گلنراقی
گفتهاند: «ترانۀ «مرا ببوس»، نه تنها «مجید وفادار» و «حیدر رقابی» را به اوج شهرت رسانید، که همین نقش را در مورد خواننده گمنام خود «حسن گلنراقی» ایفا کرد. خوانندهای که یکشبه به اوج رسید و بیآنکه ترانهای دیگر بخواند، نام خود را در فهرست خوانندگان «نامآور» نگاه داشت. . .»
اما واقعیت این است که «گلنراقی» فقط همین یک ترانه را نخوانده. میگویند و در جایی هم نوشتهاند: در یکی از فیلمهای سینمایی آن روزگار، آوازی که جوان نقش اول در صحنهای از فیلم، هنگام کباب کردن دل و قلوه میخواند، صدای «حسن گلنراقی» است. (در اینجا)
جدا از این، ترانۀ دیگری وجود دارد به نام «ستاره مُرد». آهنگ این ترانه تنظیم دیگری است از ریتم و مولودی ترانۀ «مرا ببوس». در بارۀ این ترانه نیز گفتهاند که: بند دوم «مرا ببوس» است.
ترانۀ «ستاره مُرد»، همزمان با ترانۀ «مرا ببوس» بهصورت صفحه چهل و پنج دور گرامافون، و هر کدام در یک سوی صفحه به بازار آمد. شاید هنوز باشند کسانی که نمونهای از این صفحه را داشته باشند.
ستاره مُرد، سپیدهدم / چو یک فرشته ماهم / نهاده دیده برهم / میان پرنیان غنوده بود / به آخرین نگاهش/ نگاه بىگناهش / سرود واپسین سروده بود / دید كه من از این پس دل در راه دیگر دارم / به راه دیگر، شورى دیگر در سر دارم / ز صبح روشن باید از آن دل بردارم / كه عهد خونین با صبحى روشن تر دارم (آه) / بهروى او نگاه من / نگاه او، به راه من / فرشتگان زیبا، به ماتم دل ما / در آسمان همآوا / دختر زیبا، همچون شبنم گلها، با برگ شقایقها / بنشین بر بال باد سحر / دختر زیبا، چشمان سیه بگشا / با روى بهشت آسا / بنگر خندانم بار دگر /
* * *
فهرست مطالب «تاریخچهٔ ترانهٔ مرا ببوس»
* * *