گزیده‌ای از ترانه‌های دو صدایی

ترانه های دو صدایی

در تقویم میلادی امروز ۲۰۲۲/۰۲/۰۲ است. تاریخی که گویا در هر سده و هزاره، یک‌بار اتفاق می‌افتد. به یادگار این روز تاریخی که در آن عدد ۲ تکرار شده است گزیده‌ای از ترانه‌های خاطره‌انگیز دو صدایی را بشنویم و این روز را به خاطر بسپاریم.

مبنای ترانه‌های دو صدایی را اگر سروده‌هایی بدانیم که توسط دو نفر ـ یک مرد و یک زن ـ خوانده‌ می‌شود؛ مثل ترانه‌ی قدیمی و فولکلور: «تو که ماه بلند آسمونی، منم ستاره میشم دورت‌رو می‌گیرم ـ تو که ستاره میشی دورم‌رو می‌گیری، منم ابری میشم روت‌رو می‌گیرم.»؛ پس می‌توان گفت سابقه‌ی ترانه‌های دو صدایی در ایران، سال و تاریخ مشخصی ندارد. و این، به جز آن‌همه غزلهای عاشقانه‌ی «گفتم،‌ گفتا» است که می‌دانید. «گفتم: غم تو دارم، گفتا: غمت سر آید ـ گفتم: که ماه من شو، گفتا: اگر بر آید.»

پیشینۀ این نوع از ترانه در موسیقی معاصر ایران، به دوران رواج پیش‌پرده‌خوانی در تماشاخانه‌های لاله‌زار می‌رسد. کمی بعدتر با راه یافتن رادیو به خانه‌ها و افزایش برنامه‌های تفریحی و سرگرم‌کنندۀ رادیو بیشتر رونق گرفت. ترانه‌هایی که در واقع نمایشی دو نفره و رادیویی بود و با مایه‌ای از طنز و انتقادی ملایم از مشکلات اجتماعی روز، مثل کمبود تاکسی، یا خواستگاری رفتن و برگزیدن همسر آینده! اجرا می‌شد. مجموعه‌ای از ترانه‌های دو صدایی با بهره‌گیری از ویژگی‌های شغلی و کارهای مختلف نیز محصول همان دوران است. ترانه‌هایی مثل: آی دکتر، آتش‌نشانی، عکاسباشی، فال قهوه، و جناب سروان. (نمونه‌هایی را در اینجا بشنوید!)

با رونق سینمای مردم‌پسند در ایران که محتوای آن، اغلب فارسی شدۀ داستان فیلم‌های موفق هندی بود، در برگرداندن صحنه‌های آواز دو صدای بازیگران، ترانه‌های بیشتری به مجموعۀ این نوع از ترانه افزوده شد.

آنچه در جعبه موسیقی این صفحه می‌شنوید برگزیده‌ای از این نوع ترانه‌ها است. در فرصتی حتما آنچه از این نوع ترانه‌ در آرشیو دارم را به شکل کامل روی سایت خواهم گذاشت.

error: Content is protected !!