پیشینه‌ی سرودهای انقلابی ـ مردمی در ایران به دهه‌ی پنجاه خورشیدی می‌رسد. اشعاری که بیشتر توسط زندانیان سیاسی سروده و بر ملودی یا آهنگ ترانه‌های مشهور اجرا می‌شد. بعد از انقلاب سال ۵۷ در ایران پنج خیزش مردمی رخ داد که برخی از آنها سرود یا ترانه‌ی خود را داشت.
ترانه‌ی «یار دبستانی» در جنبش دانشجویی سال ۷۸ و سرود «سر اومد زمستون» در سال ۸۸ (جنبش سبز). جنبش مال‌باختگان (دی ۱۳۹۶) و جنبش گرانی بنزین (آبان ۱۳۹۸) از آنجا که در مدتی کوتاه سرکوب شد به تولید ترانه و سرود نرسید.
در جنبش اعتراضی ۱۴۰۱ اما ده‌ها ترانه و سرود اعتراضی تولید و شنیده شد که نقش زنان در اغلب آنها پر رنگ‌تر بود و زبان و کلامی متفاوت‌تر از ترانه‌های اعتراضی دهه‌های گذشته داشت.
در جعبه‌ی موسیقی زیر مجموعه‌ای از ترانه ـ سرودهایی را که تا امروز در همراهی و همبستگی با جنبش «زن، زندگی، آزادی» ساخته و اجرا شده ـ تقریبا به ترتیب انتشار آنها ـ جمع‌آوری کرده‌ام. شاید در آینده دستمایه‌ی کاری پژوهشی در بررسی این ترانه‌ها قرار گیرد. ترانه ـ سرودهایی که در ادامه تولید و منتشر می‌شوند به این جعبه اضافه خواهند شد.
● تاریخچه‌ی سرود «سر اومد زمستون»
● تاریخچه‌ی سرود «بهاران خجسته‌باد!»
● «بلا چاو» از مردان پارتیزان تا زنان ایران
● ترانه ـ سرودهای جنبش «زن، زندگی، آزادی»
● کلام سرودهای انقلابی بر آهنگ ترانه‌های مشهور
* * *