در حکومت پیشین، در رو در رویی با حکومتیان ـ آنچنان که در این حکومت و همه‌ی حکومت‌های بعد از این هم ـ کم نبوده‌اند کسانی که فنا شده‌اند. فدا، در راه باورهایی که داشتند؛ و مهم‌ترین آن باورها، شاید، عدالت‌خواهی و برای همه یکسان‌خواستن‌هایشان. امروز (۲۹ بهمن) سالگشت تیرباران «خسرو گلسرخی» است؛ هم‌او که رسم «چانه زدن» نمی‌دانست.
به يادبودِ شوره‌سالی که بر کرامتِ گل سُرخ، بارانِ تير باريد
مرگ مظلومانهٔ «خسرو گلسرخی» و «کرامت دانشیان» از همان فردای تیرباران‌شان، در ادبیات معاصر و به‌خصوص شعر امروز جای خود را باز کرد و ماندگار شد. سرود «بهاران خجسته‌باد!» یادگار نام و یادآور خاطرۀ «کرامت دانشیان» شد و «گُلِ سُرخ»، در شعر بعد از بهمن ۱۳۵۲ سمبل «خسرو گلسرخی».
* * *
خفته در باران
سروده‌ای از خسرو گلسرخی، با صدای عاطفه گرگین
دستی میان دشنه و دیوار است؛
دستی میان دشنه و دل نیست.
* * *
ترانهٔ «شقایق» مرثیه‌ای از «اردلان سرفراز» برای «گلسرخی»
شاعر ترانۀ شقایق ـ اردلان سرفراز ـ در پانویس شعری که «به: خسرو گلسرخی، شقایقی که به فرمان باد پرپر شد» می‌نویسد: زنده‌یاد خسرو گلسرخی، شاعر شهید خلق از را از روزگار قلمزنیم (در دفتر یکی از مجله‌های هفتگی) می‌شناختم. با شنیدنِ خبر دستگیری و اعدامش، این ترانه در من آغاز شده و مرهم زمزمه‌های پنهانی بر زخم بغضی بود که هرگز به شکستن نرسید و نتوانستیم آن را سیر گریه کنیم. [ادامه مطلب]
* * *
تا «گل سُرخ شدن» مرثیه‌ای از «ایرج جنتی‌عطایی» برای «گلسرخی»
«ایرج جنتی‌عطایی» ترانه‌سرای معاصر که از دوستان و هم‌نشینانِ «خسرو گلسرخی» بود نیز در همان زمان متاثر از از مرگ گلسرخی شعری سرود که با دکلمه و صدای خود او منتشر شد. [ادامه مطلب]
* * *
«یادمان خسرو گلسرخی» به ابتکار «موسسهٔ ابتکار»
در سال ۱۳۵۸ نوار کاستی در بزرگداشت و به یادمان «خسرو گلسرخی» منتشر شد که برای اولین بار صدای او در دکلمۀ آن شعر معروف، و آن بخش از سخنانش را که پخش نشد در خود داشت. متن این یادواره به‌قلم «ابراهیم زال‌زاده» بود که با صدای «بهرام رسول‌زاده» اجرا و گفتاری شده بود. [ ادامه مطلب]
* * *
قبل از اعدام
آخرین سرودهٔ خسرو گلسرخی، با صدای عاطفه گرگین
خونِ ما می‌شکُفد در برفِ اسفندی
خونِ ما می‌شکُفد بر لاله
* * *