چه بخواهی، چه نخواهی
شعر: میرناصر شریفی
آهنگ: مهدی خالدی
خواننده: دلکش
ترانه فیلم: مادر
برچسب: دلکش
دلکش: چرا گوشه گرفتی (تنها منشین)
چرا گوشه گرفتی (تنها منشین)
شعر: معینی کرمانشاهی
آهنگ: علی تجویدی
خواننده: دلکش
آمد، آمد، با دلجویی،
گفتا با من:
تنها منشین!
برخیز و ببین
گلهای خندان صحرایی را؛
از صحرا دریاب این زیبایی را.
با گوشه گرفتن، درمان نشود غم؛
برخیز و به پا کُن شوری تو به عالم.
تو که عُزلت گُزیدهای،
غم دنیا کشیدهای،
ز طبیـعت، چه دیدهای تو.؟
تو که غمگین نشستهای،
ز جهان دل گُسستهای،
به چه مقصد رسیدهای تو.؟
زین همه طراوت از چه رو نهان کُنی؟
شِکوه تا به کِی ز جور این و آن کُنی؟
دلغمین به گوشهای چرا نشستهای؟
جان من مگر تو عُمر جاودان کُنی؟
تا کی تو چنین باشی؟
عمری دلغمین باشی
گُلگشت چمن بهتر
یا گوشهنشین باشی؟
تا کی باید باشی افسرده در بند دنیا؟
خندانرو شو چون گُل، تا بینی لبخند دنیا.
پانویس:
ترانه «چرا گوشه گرفتی» (تنها منشین) را میتوان مکمل یا پیوستی بر ترانهی «گوشهگیر» دانست. آن ترانه نیز اثر مشترک این سه هنرمند است. [در اینجا بشنوید!]
* * *
«معینی کرمانشاهی»، شاعر ترانههای ماندگار
* * *
دلکش: سفر کرده (کجا سفر رفتی)
سفر کرده (کجا سفر رفتی)
شعر: معینی کرمانشاهی
آهنگ:علی تجویدی
خواننده: دلکش
کجا سفر رفتی
که بیخبر رفتی
اشکم را چرا ندیدی
از من دل چرا بریدی
پا از من چرا کشیدی
که پیش چشمم بَرِ دگر رفتی
بیا به بالینام
که جان مسکینام
تابِ غم دگر ندارد
جز بر تو نظر ندارد
جان، بیتو ثمر ندارد
مگر چه کردم که بیخبر رفتی؟
چه قصهها تو از وفا گفتی با من
تو بیمحبتی کنون جانا یا من؟
تو چنان شرر، به خدا ، خبر ز خدا نداری
رَوَد آتش از سرِ آن سَرا که تو پا گذاری
سوز دلم را تو ندانی
آتشِ جانم ننشانی
با غمت درآمیزم
از بلا نپرهیزم
پیش از آن بَرم بنشین
کز میانه برخیزم
رو به تو کردم
به خدا خو به تو کردم
که همآغوش تو باشم
دل به تو بستم
به امیدت بنشستم
که قدحنوش تو باشم
چه شود اگر نفس سحر
خبری ز تو آرد
به کسِ دگر نکنم نظر
که دلم نگذارد
رفتی و صبر و قرار مرا بُردی
طاقت این دل زار مرا بُردی
پانویس:
ترانه «سفر کرده» را میتوان مُکمل یا پیوستی بر ترانهی «بازگشته» دانست. آن ترانه نیز اثر مشترک این سه هنرمند است. [در اینجا بشنوید!]
* * *
● LP Cover ●
* * *
ویگن ـ دلکش: رقیب
رقیب
شعر: ناصر رستگار نژاد
آّهنگ: عطاالله خُرم
خوانندگان: ویگن ـ دلکش
جان تو جانِ او
جانم قربانِ او
ای رقیب، ای دشمنِ من
دشمنِ جان و تنِ من
بُردهای زیبای ما را
تو گرفتی جای ما را
لعلِ لبِ او نوشِ تو
گرمایِ عقل و هوش تو
رازِ وفاداری چو من
میخواند او در گوش تو
جان تو جانِ او
جانم قربانِ او
میخواهم از خدایش
که سر نَهم به پایش
فدا شوم برایش
جان تو جانِ او
جانم قربانِ او
او قرارِ جانِ من بود
یارِ همپیمانِ من بود
از برم او را ربودی
در کنارِ او غُنودی
من رفتم و تو آمدی
آتش به جان من زدی
تا بر سرِ پیمان بُوَد
هرگز مکُن با او بدی
جان تو جانِ او
جانم قربانِ او
ز عشق او تو مستی
دل مرا شکستی
برش کنون که هستی
جان تو جانِ او
جانم قربانِ او
* * *
ویگن ـ دلکش: بردی از یادم
بردی از یادم
شعر: پرویز خطیبی
آهنگ: مجید وفادار
خوانندگان: دلکش، ویگن
بُردی از یادم، دادی بر بادم، با یادت شادم
دل به تو دادم، در دام افتادم، از غم آزادم
دل به تو دادم، فتادم به بند
ای گُل بر اشکِ خونینم بخند
سوزم از سوزِ نگاهت هنوز
چشم من باشد به راهت هنوز
چه شد آن همه پیمان که از آن لبِ خندان
بشنیدم و هرگز خبری نشد از آن
کی آیی به برم، ای شمع سحرم
در بزمم نفسی بنشین تاجِ سرم، تا از جان گذرم
پا به سرم نِه، جان به تنم دِه،
چون به سر آمد عمرِ بیثمرم
نشسته بر دل غبارِ غم
زان که من در دیارِ غم
گشتهام غمگسارِ غم
امیدِ اهلِ وفا تویی،
رفته راه خطا تویی
آفتِ جان ما تویی
بُردی از یادم، دادی بر بادم، با یادت شادم
دل به تو دادم، در دام افتادم، از غم آزادم
پانویس:
پس از انتشار این ترانه و عکس صفحهی آن در فیسبوک، پیامی از مهندس حسین جعفری (ساکن آمریکا) دریافت کردم که در آن ضمن اشاره به آشناییشان با زندهیاد دلکش یادآور شدهاند در دیداری با ایشان مشخصا در بارهی ترانهی «بردی از یادم» سوال کردهاند و این پاسخ را از زندهیاد دلکش شنیدهاند: «او [دلکش] گفت: دریکی از این گردهماییهای هفتگی آهنگی به ذهنم رسید و آنرا برای پرویز خطیبی زمزمه کردم و او هم بلافاصله شعری را روی آن زمزمه کرد. مصطفی گرگینزاده هم که در آنجا بود با من همراهی کرد و آهنگ «بردی از یادم» را ـ که بعدا نام آن شد ـ همانجا به پرویز خطیبی دادیم و او هم شعر آن را ساخت و اجرا شد.»
با این توضیح و راهنمایی آقای حسین جعفری درمییابیم نام آهنگساز که روی صفحهی گرامافون «مجید وفادار» نوشته شده، اشتباه است. در واقع ملودی آهنگ از خود بانو دلکش، و گسترش و تکمیل آن با مصطفی گرگینزاده بوده است. و میدانیم که دلکش با نام هنری «نیلوفر» چند ملودی دیگر بر آهنگهای خود ساخته است. از قرار در آن سالها اشتباهاتی از ایندست در شناسنامهی صفحات گرامافون گاهی رخ میداده که البته به مسئولین مربوطه در کمپانی ضبط و پخش ترانه مربوط میشده است.
* * *
تاریخچهٔ ترانهٔ «بُردی از یادم» (مجموعه بازخوانیها)
* * *
دلکش: مکتب عشق
مکتب عشق
شعر: پرویز خطیبی
آهنگ: نیلوفر [دلکش]
خواننده: دلکش
دیدم قهرش دل بر مهرش دادم
تا رفتم در مکتبِ عشق
خود کردم با مذهبِ عشق
من خواندم در دفتر دل
صد معنا از مطلبِ عشق
دادهست اول استادم
درس بیتابی یادم
تا در وفای او نهادم
دیدم قهرش دل بر مهرش دادم
خوردم جامش، تا در دامش مست افتادم
در خوانَد در مکتبِ عشق
رازی از تاب و تبِ عشق
آه از روز و شب عشق
* * *
دلکش: از یاد رفته (بردی از یادم)
از یاد رفته (بردی از یادم)
شعر: پرویز خطیبی
آهنگ: مجید وفادار
خواننده: دلکش
بُردی از یادم، دادی بر بادم، با یادت شادم
دل به تو دادم، در دام افتادم، از غم آزادم
دل به تو دادم، فتادم به بند
ای گِل بر اشکِ خونینم بخند
سوزم از سوزِ نگاهت هنوز
چشم من باشد به راهت هنوز
چه شد آن همه پیمان که از آن لبِ خندان
بشنیدم و هرگز خبری نشد از آن
کی آیی به برم، ای شمع سحرم
در بزمم نفسی بنشین تاجِ سرم، تا از جان گذرم
پا به سرم نِه، جان به تنم دِه،
چون به سر آمد عمرِ بیثمرم
نشسته بر دل غبارِ غم
زان که من در دیارِ غم
گشتهام غمگسارِ غم
امیدِ اهلِ وفا تویی،
رفته راه خطا تویی
آفتِ جان ما تویی
بُردی از یادم، دادی بر بادم، با یادت شادم
دل به تو دادم، در دام افتادم، از غم آزادم
* * *
تاریخچهٔ ترانهٔ «بردی از یادم» (مجموعه ترانهها)
* * *
دلکش: بهانه تو
بهانه تو
شعر: ؟
آهنگ: پرویز یاحقی
خواننده: دلکش
باز این دل غمزده آشفتهتر آمده
گرید به بهانه تو
این مرغ شکستهپر، این طایر خستهپر
آید سوی خانه تو
ای دل به فدای تو، نادیده وفای تو
بشنو تو ترانهی من
این دل که فنا شده، پابند وفا شده
نالد به ترانهی تو
تو زیبای منی، گرمی صهبای منی
چون عطر گلهایی
از گل تازهتری، زیبا چون سحری
شیرینتر از رویایی
شبها من دامن دامن میگریم
میخندی بر من، تا من میگریم
چون مه بر شبهای من میخندی
شبها بر تبهای من میخندی
خوش بیخبر از من غمزدهای
آرام مرا تو بههم زدهای
بهشت امیدی، بهار جاویدی
حُسن جاودانهای، لیلی زمانهای
زیبایی، بلای دلهایی
کی آگه ز هجران مایی
میکُند دلم چرا دیوانهگری
از دلم مجو دگر دیوانهتری
* * *
دلکش: زهره
دلکش: رویای شیرین
رویای شیرین
شعر: ایرج تیمور تاش
آهنگ: جواد لشگری
خواننده: دلکش
بیخبر آمد ناگه از در گُلِ من
پرتو شادی پیدا شد در دلِ من
رنج خواری جانا تا کی
نالان بودم ای مَه چون نی
با نگاه تو، جان فدا کُنم
گر جفا کُنی، من وفا کُنم
بیخبر آمد ناگه از در گُلِ من
پرتو شادی پیدا شد در دلِ من
رنج خواری جانا تا کی
نالان بودم ای مَه چون نی
ای پریرو از فراق تو تا به کی شب را سحر کُنم
نیمهشبها ناله سر کُنم، عالمی را با خبر کُنم
تا به کی همچو نِی نالم از هجران رویت، آه
آه از آن شبها، محزون و تنها
بودم دور از رخ تو
* * *