تعریف «ترانه» در ساده‌ترین شکل خود: به آواز خواندن شعری همراه با موسیقی است. در موسیقی سنتی ایرانی اجرای چند بیت از غزل‌سروده‌ای به شکل «آواز» به‌همراهی سازی تنها مثل تار، سه‌تار، یا ویلون معمول است و حتما که شنیده‌اید.
برچسب: یادداشت‌های راوی
صادق هدایت: بودن، یا نبودن: مسئله این است!
در مجموعه عکس‌های صادق هدایت، سه عکس وجود دارد که او به خط خود تاریخ ۲۸ می ۱۲۲۸ میلادی (دوشنبه ۷ خرداد ۱۳۰۷) را بر آنها نوشته است. دو عکسی که همراه با ترز و مادر او در باغچه‌ای نشسته‌اند [+] و یکی هم همین تصویر بالا.
صادق هدایت در لباس بالماسکه
با اینکه بنا به دستخط صادق هدایت روز هفته و روز ماه و سال برداشتن این عکس معلوم است، ولی از خود مراسم بالماسکه چیز زیادی نمی‌دانیم.
«لالایی» در ترانه‌های ایرانی (مجموعه ترانه‌ها)
«لالایی‌ها» در ادبیات مردمی ایران جای خاص خود را دارد. آوازهایی که مادران به زمزمه به وقت خواباندن کودکان شیرخوارهٔ خود می‌خوانند. ترانه‌هایی که از کلام و آوایش کودک و مادر هر دو آرام می‌گیرند.
نام پسران در ترانه‌های ایرانی
نام‌های «زنانه» در ترانه‌های ایرانی بیشتر از اسم «مرد»ها است. در جعبه‌ی موسیقی این صفحه ترانه‌هایی را خواهید شنید که اسمی مردانه در آن به کار رفته است.
«نفرین» در ترانه‌های ایرانی (مجموعه ترانه‌ها)
در فرهنگ و اعتقادات ما ایرانی‌ها «دعا» و «نفرین» مقوله‌ای آشنا و جا افتاده است. از دید مذهبی بهترین دعاها و بدترین نفرین‌ها را والدین ـ و به‌خصوص مادران ـ به اجرا می‌گذارند. البته نفرین ظالم و آه مظلوم هم هست. در شعر کلاسیک و ترانه‌های روز ایرانی اما نفرین بیشتر معطوف به «رقیب» است ولی گاهی از سر دل‌رنجیدگی و آزردگی خاطر نفرینِ «عاشق» شامل «معشوق» هم می‌شود. هر چند هم که حافظ گفته باشد: «هیچ عاشق سخن سخت به معشوقه نگفت».
«گذر عُمر» از نگاه و زبان شوخ شاهرخ مسکوب
شاهرخ مسکوب (۱۳۸۴ـ ۱۳۰۲) در تاریخ ادبیات معاصر ایران جایگاهی ارزنده و خاص خود دارد. این منزلت به اعتبار پژوهش‌هایش در شاهنامه، نوشتن کتاب دو جلدی «روزها در راه» که یادداشت‌های روزانه‌ی او با نثری یگانه است؛ و ترجمه‌هایی‌ست که از او به یادگار مانده است.
نام جاها و محله‌های مشهور در ترانه‌های ایرانی
ایران کشور پهناوری است، با شهرهای کوچک و بزرگ و روستاهای فراوان. چه بسا بسیاری از ما خیلی از این شهرها را ندیده باشیم و گذارمان به آن دیار نیفتاده باشد. در این شهرها اما جاهایی هست که نه تنها برای اهالی آن ولایت که حتی برای کسانی که به آنجاها نرفته‌اند نیز شناخته شده است. آشنایی ما ایرانی‌ها با نام آن جاها و اماکن در سالهایی که هنوز اینترنت و موتورهای جستجو در این گستره نبود یکی هم از راه شنیدن ترانه‌های روز آن روزگار بود.
احمد شاملو: زنده‌باد آب (شعری کودکانه)
چه شد که دوستم داشتند یا «زنده‌باد آب»
نوشتۀ: ساموئل یاکوولیویچ مارشاک
(۱۸۸۷ ـ ۱۹۶۴)
برگردان: احمد شاملو
انتشارات امیرکبیر
تهران ۱۳۵۶
گیتی پاشایی: آواز (در مایه افشاری) ترانه (خدا مهربونه)
«گیتی پاشایی» با پیشینهٔ بازیگری در سینما و ساختن موسیقی فیلم گرچه هنرمندی نام‌آشناست ولی او را بیشتر به‌عنوان خواننده‌ٔ «ترانه‌های پاپ» به‌یاد می‌آوریم. اینجا اما قطعه آوازی با اشعاری برگرفته از «دیوان مغربی» را با صدای او بشنوید. پیش از اجرا، در گفت‌وگویی کوتاه «گیتی» از علاقه‌ٔ خود به آموزش آواز و ردیف‌های موسیقی ایرانی می‌گوید:
ادامه خواندن گیتی پاشایی: آواز (در مایه افشاری) ترانه (خدا مهربونه)