پروین خیربخش (فروزان)
۴ شهریور ۱۳۱۶ ـ ۴ بهمن ۱۳۹۴
«فردین» و «فروزان» دو نماد شاخص «فیلمفارسی» در سینمای ایران بودند. استعدادشان در بازیگری ذاتی و تا حدی بود که سازندگان فیلم‌های تجاری را راضی می‌کرد. و البته اگر از طرف فیلمسازان مؤلف دعوت به کار می‌شدند حتما که توانایی خود را در ارائه‌ی نقش‌های متفاوت هم نشان می‌دادند. آنچنان که از «فردین» در فیلم «غزل» ساخته‌ی مسعود کیمیایی دیدیم و «فروزان» را در فیلم «دایره مینا» به کارگردانی داریوش مهرجویی.
پیشینه‌ی توصیف «مانده بر جا آتشی از کاروانم» از «تورج نگهبان» در ترانه «سوگند» با صدای «ویگن»؛ و «آتشی ز کاروان جدا مانده» از «بیژن ترقی» که «دلکش» خواند شاید به شعر «اجاق سرد» سروده‌ی «نیما یوشیج» برسد. آنجا که می‌گوید: «مانده از شبهای دورا دور / بر مسیر خامُش جنگل / سنگ‌چینی از اجاقی خُرد / اندرو خاکستر سردی»
«عزت‌الله انتظامی» بازیگر توانا و نام‌آشنای تئاتر و سینمای ایران است. خاطره‌ی او از ایفای نقش ژاندارم در فیلم «صادق کُرده» ساخته‌ی «ناصر تقوایی» خواندنی و قابل تأمل است. یادش گرامی باد.
در آن سالها اینطور بود که خوانندگان ترانه توسط آهنگسازان «کشف» می‌شدند. دلکش را مهدی خالدی کشف کرده بود و حمیرا و هایده از کشفیات استاد علی تجویدی بودند. گرچه خواننده بعد از جا افتادن و به شهرت رسیدن خود انتخاب می‌کرد که با کدام آهنگساز و ترانه‌سرا کار کند. آنچنان که حمیرا بعدا همسر و همکار پرویز یاحقی شد؛ و دلکش بهترین کارهایش با آهنگی از ساخته‌های علی تجویدی بود.
ادامه خواندن نوای ساز «علی تجویدی» صدای رسای «دلکش» (ترانه‌های مشترک)
در دهه‌ی پنجاه نادر ابراهیمی را بزرگترها با سریال «آتش بدون دود» می‌شناختند، جوانترها با مجموعه داستانهای کوتاه او، نوجوانان با «سفرهای دور و دراز هامی و کامی» که از تلویزیون پخش می‌شد؛ و کودکان با کتابهای قصه‌‌ای که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از او منتشر کرده بود.
هنر گام زمان
سروده و صدای: هوشنگ ابتهاج (ه. الف. سایه)
تار: محمدرضا لطفی
قمرالملوک وزیری است. در این عکس ۱۹ سال سن دارد. هفته‌ای پیش از اجرای اولین کنسرت او در گراندهتل لاله‌زار که خبرش در شهر پیچیده. می‌گویند: «فقط این نیست که او «زن» است و آواز می‌خواند، که از قرار بدون حجاب هم بر صحنه ظاهر خواهد شد.» و پیغام‌های تهدید که: «زنهار! که به حکم شرع می‌کُشیم تو را». سال ۱۳۰۳ است. دوره‌ی سلطنت احمد شاه قاجار است و هنوز یازده سالی مانده به اعلام رسمی کشف حجاب در ایران.
اسفندیار منفردزاده را بیشتر در پیوند با موسیقی فیلم و بعد در مقام آهنگساز ترانه‌های مطرح در فصل ترانه‌ی نوین ایران می‌شناسیم. او اما در همکاری با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، برای چند نمایشنامه‌ی شنیداری، فیلم کوتاه و شعرهای احمد شاملو با صدای شاعر نیز موسیقی نوشته است.
ادامه خواندن «اسفندیار منفردزاده» در کانون پرورش فکری کودکان
پیشینه‌ی سرودهای انقلابی در ایران به سالهای آغازین دهه‌ی پنجاه خورشیدی و سرودهای «کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی» می‌رسد که روی چند صفحه‌ی گرامافون باقی مانده است.
سروده‌ی «یک متر و هفتاد صدم» به شکلی اعلام حضور شاعر نه تنها در عرصه‌ی شعر معاصر ایران که تاکید او بر زن بودن و حقوق شهروندی‌اش است. سیمین بهبهانی این شعر را در مصاحبه‌‌های تلویزیونی نیز دکلمه کرده است. در کلیپ زیر سه نمونه از آن اجراها را بشنوید و ببینید.