زمانی هم عدهای از اهل ادب بر این باور بودند که «سرودن شعر برای ترانهشدن» کسر شأنِ شاعر است. این شاید از آن طعنهی ایرج میرزا میآمد که به عارف قزوینی گفت: «تو شاعر نیستی، تصنیفسازی!»
سرودههای سیمین بهبهانی در ترانههای ایرانی
سیمین بهبهانی را بیشتر با غزلهایش به یاد میآوریم. او اما در دورهای از فعالیتهای هنری خود ترانه هم سروده است. [در اینجا بشنوید.] جز این اما ترانههایی هم هستند که حاصل ذوقورزی آهنگسازانی است که با بهره از اشعار چاپشدهی او ساختهاند. نمونههایی از این ترانهها را در جعبه موسیقی زیر بشنوید.
از «رودخونهها» تا «شاهماهیها» با ترانههای «محمدعلی بهمنی»
در گفتگوها و مطالب مربوط به «ترانهسرایی در ایران معاصر» نام محمدعلی بهمنی را کمتر میشنویم یا به چشم میخورد؛ گرچه بخشی از ترانههای خاطرهانگیزی که از سالهای دور به یاد داریم از سرودههای اوست. در جعبه موسیقی این صفحه چند ترانه از او در سالهای پیش از انقلاب را بشنوید.
ادامه خواندن از «رودخونهها» تا «شاهماهیها» با ترانههای «محمدعلی بهمنی»
شصت و شش سالگی «چاووشی» (مهدی اخوانثالث)
مهدی اخوانثالث «چاووشی» را در فروردینماه سال ۱۳۳۵ سروده است. امسال [فروردین ۱۴۰۱] شصت و شش سال از سرودن آن میگذرد. در طی این سالها بخشهایی از این سروده نیز به شکل ترانه با صدای خوانندگان مختلف اجرا شده است.
شهریار: شهد شعر (صدای شاعر)
در دیوان اشعار شهریار چند قطعه هم وجود دارد که او در پاسخ به نامههای دوستان یا دوستدارانش سروده است. از آن جمله دو شعر با عنوان «جواب نامهی دختری به نام مینو» یکی با مطلع (رسید قاصدِ کوی وفا، کبوتر مینو / رساند نامهی مهر و محبتآور مینو) و دیگری با مطلع (باز پیکم نامه از کوی یار آورده است / باز نقشی دلنشین از آن نگار آورده است)
شهریار: یاد جوانی (صدای شاعر) ـ علی نصیریان
«یاد جوانی» غزلی از استاد شهریار است که سالی پیش با آهنگی از پشنگ کامکار و تنظیم ارسلان کامکار و صدای استاد علی نصیریان بازیگر نامآشنای سینما و تئاتر اجرا شد. نسخهای تصویری هم از این ترانه در اینترنت موجود است. در جعبه موسیقی این صفحه پیش از شروع ترانه همین غزل را با صدای شهریار بشنوید.
پنجاه سالگی این «شبانه» از سرودههای احمد شاملو
امروز (۱۵ فروردین ۱۴۰۱) این شبانه از سرودههای احمد شاملو ۵۰ ساله میشود. این شعر در پانزدهم فروردین سال ۱۳۵۱ سروده شده و در مجموعهی «ابراهیم در آتش» بهچاپ رسیده است. در سالگشت سرایش این شعر، آن را با صدای شاعر در یکی از شبهای شعرخوانی او بشنویم.
ادامه خواندن پنجاه سالگی این «شبانه» از سرودههای احمد شاملو
«برای مامان عزیزم» (فروغ فرخزاد)
عکسی از «فروغ فرخزاد» که در تاریخ پانزدهم فروردینماه ۱۳۳۴ به یادگار برای مادرش امضاء کرده است. در این عکس، فروغ ۱۸ ساله است. تاریخ امضای آن اما مربوط به ۲۱ سالگی اوست.
سیزده بدرِ آن سال در کرج!
امروز (۱۳ فروردین ۱۴۰۱) دقیقا ۷۰ سال از عمر این عکس میگذرد. هوشنگ ابتهاج و احمد شاملو. سیزده بدر آن سال، باغی در کرج.
شصت و شش سالگی «آواز کرک» (مهدی اخوانثالث)
مهدی اخوانثالث «آواز کرک» را در فروردین سال ۱۳۳۵ سروده است. امسال [فروردین ۱۴۰۱] شصت و شش سال از سرودن آن میگذرد. این شعر از سوی شاعر به «صادق چوبک» نویسندهٔ معاصر پیشکش شده؛ و اولین بار در همان سال [۱۳۳۵] در مجموعهٔ «زمستان» بهچاپ رسیده است.