ماهی خسته من
شعر: میرزالو
آهنگ: ویلیم خنو
تنظیم: واروژان
خواننده: فریدون فروغی ـ گوگوش
ماهی خستهی من بذار تو دریا بمونه
ماهی خسته من
شعر: میرزالو
آهنگ: ویلیم خنو
تنظیم: واروژان
خواننده: فریدون فروغی ـ گوگوش
« . . . من هم هر روز صبح که میرسیدم اول میرفتم پیشانی علی را ماچ میکردم و میپرسیدم: «علیجان آمادهای؟» میگفت: «آره»، اما دیگر توان نداشت. یادم میآید یک سکانسی را در شب میگرفتیم که مادر «تختی» باید فارغ میشد و چون زایمان سختی داشت و بچه به دنیا نمیآمد، باید میرفتم سقاخانهی رو بهروی خانهام و نذر و نیاز و دعا میکردم.»
کویر دل
کلام: بهروز رضوی | خواننده: مرجان
بر آهنگ: Viens dans ma vie – Ajda Pekkan
رفتی و بیتو دلم پُر درده
پاییز قلبم ساکت و سرده
دل که میگفتم محرمه با من
کاشکی میدیدی بیتو چه کرده
ای که به شبهام صبح سپیدی
بیتو کویری بیشامم من
ای که به رنجام رنگ امیدی
بیتو اسیری در دامم
با تو به هر غم سنگ صبورم
بیتو شکسته تاج غرورم
با تو یه چشمه، چشمهی روشن
بیتو یه جادهم که سوت و کورم
چشمهی اشکم بیتو سرابه
خونهی عشقم بیتو خراب
شادیا بیتو مثل حبابه
سایهی آهه، نقش بر آب
* * *
نمونهی فارسی شدهی ترانههای مشهور
* * *
دکتر پرویز ناتل خانلری در مقام شاعر بیشتر با شعر عقاب که به صادق هدایت تقدیم شده بود بهیاد میآوریم. قصیدهی عقاب در ۸۱ بیت، دو ماه بعد از سرایش آن در نشریهی مهر بهچاپ رسید. (مجله مهر، آبان ۱۳۲۱، سال هفتم، شماره ۲، صفحه ۱۰۹ تا ۱۱۲)
ادامه خواندن پرویز ناتل خانلری: پیشینه و متن شعر «عقاب» (صدای شاعر)
در سالشمار ایرانی ۲۵ اردیبهشتماه «روز بزرگداشت فردوسی» و ۲۵ اسفند ماه روز پایان سرایش شاهنامه اعلام شده است. مجموعهای از مطالب نوشتاری و شنیداری در سایت راوی حکایت باقی که به این اثر ماندگار و فخر زبان فارسی پرداختهاند را بخوانید و بشنوید.
* * *
● بستور (مهرداد بهار)
● هفتخانِ رستم، م. آزاد
● گردآفرید: علیاکبر صادقی
● داستان زال و سیمرغ، م. آزاد
● خوان هشتم: مهدی اخوانثالث
● داستان رستم و اسفندیار: سیروس راد
● آوردهاند که، فرودسی، مهدی اخوانثالث
● داستانهای شاهنامه در ۳۱ گفتار (دکتر محمد جعفر محجوب)
● داستان «رستم و سهراب» در ۱۶ گفتار (دکتر محمد جعفر محجوب)
● داستان «رستم و اسفندیار» در ۲۱ گفتار (دکتر محمد جعفر محجوب)
● هفتخانِ رستم (نمایشنامهی رادیویی ـ داستان شب رادیو ایران قدیم)
● اولین نسخهی زنخوان از شاهنامهی فرودسی (پروین محمدیان، گردآفرید)
● برخوانی پنج داستان از شاهنامه فردوسی (گزینش، تنظیم و اجرا: بهمن فرسی)
* * *
یه غروب تو پاییز که دارن مُردمو
با یه تختِ رَوُن میبَرن از این خونه
جایِ خالیِ من تو چشات میمونه
بغضِ تو میشکنه روی سنگِ لبات
میپیچه تو حیاط شیونِ اون گریههات
اشکِ من تو چشات، دردِ غم تو صدات
لحظه، لحظهی جداییه
روز مرگِ آشناییه
رو سنگِ سینهی من، اسم تو رو میکَنن
دستای مُردهی من دنبالِ دستهای تو
انتظار میکِشن، انتظار میکِشن
موهای من میریزن مثل برگها توی راه
چشمای بستهی من، پشت پلکهای سیاه
انتظار میکِشن، انتظار میکِشن
لحظه، لحظهی جداییه
روز مرگِ آشناییه
* * *
برنامهی «ساقینامه در ادب پارسی» در دهه پنجاه خورشیدی بهصورت هفتگی روزهای جمعه از تلویزیون ملی ایران پخش میشد. تهیه کنندهی این برنامه بهمن بوستان و مجری فخری نیکزاد است. در این برنامه هنرمندانی چون کامران داروغه (کمانچه)، منصور نریمان (عود)، محمد موسوی (نی)، محمود فرهنمد (تمبک) و محمدرضا شجریان (خواننده آواز) حضور دارند. از این برنامه که به «هفت شهر عشق» هم معروف بود ۱۸ قسمت پخش شده است.
● فایل شنیداری در این صفحه برگرفته و تبدیلشده از نسخهی تصویری این برنامه در کانال خصوصی در یوتیوپ است. ویدیوی برنامه را در اینجا ببینید.
* * *
کانون نویسندگان ایران با همکاری انجمن روابط فرهنگی ایران و آلمان (انستیتو گوته)، از ۱۸ تا ۲۷ مهر ۱۳۵۶ مراسم شعرخوانی و سخنرانی برگزار کردند که به «ده شب» معروف شد. در اولین شب (۱۸ مهر ماه) نوبت سخنرانی سیمین دانشور بود.
● سخنرانی «سیمین دانشور» در انستیتو گوته (شب اول)
● شعرخوانی «عمران صلاحی» در انستیتو گوته (شب دوم)
● سخنرانی «بهرام بیضایی» در انستیتو گوته (شب سوم)
● سخنرانی غلامحسین ساعدی در انستیتو گوته (شب چهارم)
● شعرخوانی «سعید سلطانپور» در انستیتو گوته (شب پنجم)
● شعرخوانی «نصرت رحمانی» در انستیتو گوته (شب هشتم)
* * *
مهدی اخوانثالث «چاووشی» را در فروردینماه سال ۱۳۳۵ سروده است. امسال [فروردین ۱۴۰۳] شصت و هشت سال از سرودن آن میگذرد. در طی این سالها بخشهایی از این سروده نیز به شکل ترانه با صدای خوانندگان مختلف اجرا شده است.
شخصیت سینمایی محمدعلی فردین مجموعهای از چهره و بازیگری خود او، چنگیز جلیلوند (دوبلور) و صدای ایرج در صحنههای آواز خواندن او بود. اگر در بخش دوبلهی فیلم ادای جملات و خندههای فردینی مشهور او از استادی چنگیز جلیلوند بود، در صحنههای آوازخوانی اما لبزدن دقیق و اجرای باورپذیر ترانهای که قبلا با صدای ایرج ضبط شده بود، تسلط و توانایی خود فردین بود. این از آشنایی او با موسیقی، ترانه و زیر و بم خواندن آواز بود.
فروردینماه سال ۱۳۵۳ (همین ماه در نیمقرن پیش!) فردین مهمان برنامهی صبح جمعه با شما در رادیو ایران بود. در آن برنامه او شنوندگان را با صدای آوازی که در بیات تُرک خواند غافلگیر کرد. هنرمندان همراه او در اجرای آن ترانه: سیمین آقارضی (قانون)، ناصر زرآبادی (ویلون) و امیر بیداریان (تنبک)، و مجری برنامه منوچهر نوذری بود.
توضیح عکس:
فروردینماه سال ۱۳۵۳ ـ فردین در جمع دستاندرکاران برنامهی «صبح جمعه با شما» در حیاط رادیو ایران واقع در میدان ارک تهران. از راست: منوچهر نوذری، احمد قدکچیان، علی تابش، حسین امیرفضلی، فروزنده اربابی، مهین بزرگی، حسین مدنی (نویسنده قطعات نمایشی)، شاهرخ نادری (تهیهکننده برنامه)، محمدعلی فردین، حمید قنبری ، مهین شهرجردی ، منیر امیر آسوری (مورین)، مرتضی احمدی، عزتالله مقبلی.
● یادبود «فردین» در سالگشت نبودن او
* * *