«مهدی اخوانثالث» (م. امید)، شاعر بود، ولی ترانهسرا نبود. به کلام دیگر، او شعری برای اجرا به شکل ترانه نسرود. آنچه اما بر اساس شعر یا بخشی از سرودهای از او خوانده شده، همه از سر انتخاب و ذوقِ هنرمندانی بوده است که کلام اخوان را برای ترانهشان برگزیدهاند.
الهه: لیلی منال! (مجموعه ترانهها)
لیلی منال
شعر: پرویز وکیلی
تنظیم آهنگ: جواد معروفی
خواننده: الهه
شهیار قنبری (صدای شاعر) غزلک: حسن شماعیزاده
دکلمه و شعر: شهیار قنبری
آهنگ: حسن شماعیزاده
تنظیم آهنگ: منوچهر چشمآذر
خواننده: حسن شماعیزاده
سهراب سپهری: و پیامی در راه (مجموعه ترانهها)
و پیامی در راه
سهراب سپهری
(روزی خواهم آمد)
«فاطی» کوچولوی شعر «پریا»ی احمد شاملو
منظومهٔ بلند «پریا» اولبار در مجموعهٔ «هوای تازه» بهچاپ رسید. با جملهای بر پیشانی آن که پیشکش شعر از سوی شاعر بود. «به فاطی ابطحی کوچک، و رقص معصومانهٔ عروسکهای شعرش».
احمد شاملو: منظومهی «پریا» (توضیحات شاعر)
در مجموعهای که از سرودههای «احمد شاملو» در دست است، چند شعر به زبان محاوره نیز وجود دارد. شبانهٔ (کوچهها تاریکن، دُوکونا بستهس)، شبانهٔ (یه شب مهتاب، ماه میاد تو خواب) که با موسیقی «اسفندیار منفردزاده» و صدای «فرهاد مهراد» جلوهای از ترانههای معترض یافت. شعر عاشقانهٔ «من و تو درخت و بارون» (من باهارم، تو زمین) و سرودهای کمتر شناخته شده بهنام «بارون» (بارون میاد جرجر، گم شده راه بندر).
نام شاعران معاصر در ترانههای ایرانی (مجموعه ترانهها)
در گسترهی ادبیات معاصر ایران بهویژه در بخش شعر، شاعران مطرح و صاحبنام کم نیست، اما چند نفری از آنها گویا برای مردم آشناتر و در نزد اهل ذوق مقبولیت بیشتری دارند. (مثلا: احمد شاملو، فروغ فرخزاد، سهراب سپهری ) اشاره و به کار بردن نام این نامآوران را حتی میتوان در اشعار و سرودههای ترانهسرایان نامآشنا هم دید و شنید.
ادامه خواندن نام شاعران معاصر در ترانههای ایرانی (مجموعه ترانهها)
حکایت ترانهی «قلب من گریه کن» (گوگوش)
پوری بنایی را «غزل» سینمای ایران مینامند. (بابت نفشآفرینیاش در فیلمی به همین نام)، [+] همانطور که گوگوش «بیتا»ی سینمای ایران است. ایرج جنتیعطایی اما از ترانهسرایان صاحب نام و مطرح در ترانهی نوین در ایران است. او ترانهای سروده به نام «قلب من گریه کن» که ما با صدای «گوگوش» شنیدهایم ولی در مشخصات روی صفحه، «پوری بنایی» بهعنوان ترانهسرا معرفی شده است.
مهدی اخوانثالث: دریچهها (مجموعه ترانهها)
«مهدی اخوانثالث» (م. امید)، شاعر بود، ولی ترانهسرا نبود. به کلام دیگر، او شعری برای اجرا به شکل ترانه نسرود. آنچه اما بر اساس شعر یا بخشی از سرودهای از او خوانده شده، همه از سر انتخاب و ذوقِ هنرمندانی بوده است که کلام اخوان را برای ترانهشان برگزیدهاند.
ما چون دو دریچه، رو بهروی هم،
آگاه ز هر بگو مگوی هم.
هر روز سلام و پرسش و خنده،
هر روز قرار روز آینده.
[عمر آینۀ بهشت، اما . . . آه
بیش از شب و روز تیر و دی کوتاه]
اکنون دل من شکسته و خستهست،
زیرا یکی از دریچهها بستهست،
نه مهر فسون، نه ماه جادو کرد،
نفرین به سفر، که هرچه کرد او کرد.
تهران ـ دی ماه ۱۳۳۵
از مجموعۀ «آخر شاهنامه»
* * *
بازگشت به شعرهای «مهدی اخوانثالث» در این سایت
* * *
حکایت عکس «فروغ فرخزاد» و «معیر الممالک»
نام هادی شفائیه همواره با تاریخ عکاسی معاصر ایران در شکل آکادمیک آن همراه است. رشتهٔ عکاسی در نظام آموزشی ایران به پیشنهاد و همت او شکل گرفت و خود نیز سالها در دانشگاه تهران تدریس این رشته را بهعهده داشت.