سودابه: مادر

سودابه مادر

مادر، ای مادر! دل از نامِ تو می‌لرزد
زندگانی بی‌ وجود تو نمی‌ارزد
رفته‌ای آخر بگو کی برمی‌گردی
از برای من تو کی مادر می‌گردی

اشک من با یاد تو هر لحظه می‌ریزد
بی‌تو آه از سینه‌ی تنگم به‌پا خیزد
رفته‌ای آخر بگو کی برمی‌گردی
از برای من تو کی مادر می‌گردی

مادر! تو فروغِ شب، تو رویای سحرگاهم، مادر
مادر! به‌خدا تنها در این دنیا تو را خواهم مادر

به نقش چشمانِ تَرِ من، چرا نباشد مادرِ‌ من
بگو کجا او رفته کجا، مادر
شود که باز آید بَرِ من، دوباره یک شب مادر من
کِشد در آغوشم به‌خدا، مادر
کاشکی هر شب سایه‌‌ی تو بر سر من بودی
کاشکی آخر در زمانه مادر من بودی

* * *
نام و یاد «مادر» در ترانه‌های ایرانی

* * *

منوچهر سخایی ـ پوران: گفت‌وگو

منوچهر سخایی پوران گفتگو

اساس ترانه‌های از ایندست بیشتر «گفت و شنود» بین خواننده‌ی زن و مرد است. این ترانه با صدای منوچهر و پوران اما بیشتر «پرس‌ و جو»‌است تا «گفتگو»، شعری سخت‌خوان سروده‌ی فرصت شیرازی که فقط هنرمند باذوقی چون «جواد بدیع‌زاده» از عهده‌ی به ترانه در آوردن آن برمی‌آید. سالها پیش از این بازخوانی، او با هم‌خوانی ملکه برومند این ترانه را خوانده بود. هر دو اجرا را در جعبه‌موسیقی زیر بشنوید.

گفت‌وگو
شعر: فرصت شیرازی
آهنگ: جواد بدیع‌زاده
خوانندگان: منوچهر سخایی ـ پوران

● بُرده است.
ـ که؟
● یاری.
ـ چه؟
● دل.
ـ از دستِ که؟
● ازدست من
ـ خود دادیش؟
● نی.
ـ پس چه شد؟
● بربود.
ـ چون؟
● با مکر و فَن
ـ کارش چه باشد؟
● دلبری.
ـ دل از کسی بُرده؟
● بلی.
ـ از چند کس؟
● از یک جهان.
ـ از چه قبیل؟
● از مرد و زن.
ـ جان می‌ستاند چشم او؟
● آری.
ـ چه گه؟
● گاهِ نگه.
ـ دل می‌کشاند زلف او؟
● آری.
ـ چگونه؟
● چون رسن.
ـ تندی کُند؟
● آری.
ـ کجا؟
● هرجا که باشد عاشقی
ـ شور افکند؟
● آری.
ـ چه گه؟
● هرگه که می‌گوید سخن.
ـ شیرین بود لعلش؟
● بلی.
ـ بوسی تو او را؟
● کی توان!؟.
ـ در حسرتش چون می‌کُنی؟
● جان می‌کَنم چون کوهکن.
ـ در دل چه داری؟
● عقده‌ها.
ـ از چه؟
● از آن زلف سیه.
ـ هرگز گشاید عقده‌ات؟
● آری، چو بگشاید دهن.
ـ خواهی کِشی او را به بر؟
● آری.
ـ چه سان؟
● همچون قبا.
ـ از شوق آن چون می‌کُنی؟
● پاره کُنم.
ـ چه؟
● پیرهن.
ـ «فرصت» تویی؟
● آری منم.
ـ ز اهل کجا؟
● شیرازی‌ام.
ـ سودای چه داری؟
● عاشقی.
ـ سودت چه باشد؟
● رنج و مِحن.

* * *

بُرده است. که؟ یاری. چه؟ دل. از دست که؟ از دست من.
خود دادیش؟ نی. پس چه شد؟ بربود. چون؟ با مکر و فن.

کارش چه باشد؟ دلبری. دل از کسی بُرده؟ بلی.
از چند کس؟ از یک جهان. از چه قبیل؟ از مرد و زن.

جان می‌ستاند چشم او؟ آری. چه گه؟ گاهِ نگه.
دل می‌کِشاند زلف او؟ آری. چگونه؟ چون رَسَن.

تندی کُند؟ آری. کجا؟ هرجا که باشد عاشقی.
شور افکند؟ آری. چه گه؟ هرگه که می‌گوید سخن.

شیرین بُوَد لعلش؟ بلی. بوسی تو او را؟ کی توان!
در حسرتش چون می‌کُنی؟ جان می‌کَنم چون کوهکن.

در دل چه داری؟ عقده‌ها. از چه؟ از آن زلفِ سیه.
هرگز گشاید عقده‌ات؟ آری، چو بگشاید دهن

خواهی کِشی او را به بر؟ آری. چه سان؟ همچون قبا.
از شوق آن چون می‌کُنی ؟ پاره کُنم، چه؟ پیرهن.

«فرصت» تویی؟ آری منم. ز اهل کجا؟ شیرازی‌ام.
سودا ی چه داری؟ عاشقی. سودت چه باشد؟ رنج و مِحَن

* * *

اونیک: وای وای وای جون مریم

اونیک وای وای وای جون مریم

وای وای وای جون مریم
شعر: ایرج رزم‌ [رزمجو]
آهنگ: پرویز مقصدی

وای وای، وای وای جون مریم
وای وای، وای وای جون مریم
وای، وای، وای، وای

امشب مثل شبای پیش می‌خوام بیام کنار تو
پیمانه‌ها رو پشتِ هم خالی کُنم به یادِ تو
آخ که چقد دوست دارم
تو سکه‌های چشم من بیفته عکس روی تو
آخ که چقد دوست دارم

وای وای، وای وای جون مریم
وای وای، وای وای جون مریم
وای، وای، وای، وای

امشب باید تو آسمون ستاره‌مو پیدا کنم
تو کوچه‌‌تون مست و خراب بیام تو رو صدا کُنم
بگم بیا فرار کنیم
بهت بگم دوست دارم توی چشمات نگاه کُنم
بگم بیا فرار کنیم

وای وای، وای وای جون مریم
وای وای، وای وای جون مریم
وای، وای، وای، وای

امشب می‌خوام مثل یه مو روی هوا پر بزنم
امشب بازم دلم می‌خواد بیام به تو سر بزنم
بگم بیا فرار کنیم
می‌خوام دوباره می زده خونتونو در بزنم
بگم بیا فرار کنیم

شاید امشب دلت بخواد از پنجره نگام کُنی
وقتی که چپ‌و راست میرم یواشکی صدام کُنی
آخ که چقد دوست دارم
اگه به دیوار بخورم بخندی و رسوام کنی
آخ که چقد دوست دارم

وای وای، وای وای جون مریم
وای وای، وای وای جون مریم
وای، وای، وای، وای

* * *
مجموعه‌‌ای از نام دختران در ترانه‌های ایرانی

* * *

مرضیه: آوای خسته‌دلان

مرضیه آوای خسته دلان

آوای خسته‌دلان
شعر: تورج نگهبان
آهنگ: همایون خرم
خواننده: مرضیه

قسم به دل‌های خسته خسته‌دلان
به آه بر لب نشسته‌ی خسته دلان
که من در این سینه جز غمی آشنا به‌دل همزبان ندارم
از او جدا مانده‌ام، در این رهگذر ز یارم نشان ندارم
ببین به شام بی‌ ستاره‌ام
نکرده چاره‌ام نگاه چاره‌ سازی
نخوانده با نوای خسته‌ام
نی شکسته‌ام نوای دلنوازی
ز حسرتم آهِ بی‌ثمر بر لب تا کی؟ یارب! تا کی؟
به سینه‌ام سوز پُر شرر، هر شب تا کی؟ یارب تا کی؟
چکُنم، چکُنم؟
چکُنم، چکُنم؟
ببین به شام بی‌ستاره‌ام نکرده چاره‌ام نگاه چاره‌سازی
نخوانده با نوای خسته‌ام، نی شکسته‌ام، نوای دلنوازی

* * *

عهدیه: بوسه غم (ترانه فیلم)

عهدیه بوسه غم

بوسه غم (مرا رها کن)، (پریشان مکن)، (دل پریشان)
شعر: محمدعلی شیرازی
آهنگ: همایون خرم
خواننده: عهدیه
ترانه فیلم: دنیای پر امید

مرا که با تو شادم پریشان مکُن
بیا و سیل اشکم به دامان مکُن
بیا، بیا به خاطر عشقم
دل مرا یک دم، ز غم جدا کُن
من عاشقم به پای این پیمان
اگر ندادم جان، مرا رها کُن

رمیده جان و دل‌شکسته
منم به پای تو نشسته
منم به ماتم جوانی
نشسته ناامید و خسته

شکسته‌ای دل مرا، بگو چرا به سنگ غمها!؟
از این قفس کجا گریزم که همچو مرغی شکسته‌بالم
نمی‌دانم ز غم چه گویم اگر بپرسد کسی ز حالم

فلک به سنگ کینه‌ها، شکسته قامت مرا
مگر چه کرده‌ام خدایا!؟
شکسته‌سر، شکسته پا، ز عشق و زندگی جدا
کنون کجا روم خدایا!؟

مرا که با تو شادم پریشان مکُن
بیا و سیل اشکم به دامان مکُن
بیا، بیا به خاطر عشقم
دل مرا یک دم، ز غم جدا کُن
من عاشقم به پای این پیمان
اگر ندادم جان، مرا رها کُن

* * *

محمد نوری: جان مریم

محمد نوری جان مریم

جان مریم
شعر: مینو [محمد نوری]
آهنگ: کامبیز مژدهی
خواننده: محمد نوری

گل سرخ و سپیدُم کی می‌آیی
بنفشه برگ بیدُم کی می‌آیی
تو گفتی گل در آید من می‌آیُم
گل عالم تموم شد کی می‌آیی

وای جان مریم جان مریم

جان مریم چشماتو وا کُن، منو صدا کُن
شد هوا سپید، در اومد خورشید
وقت اون رسید که بریم به صحرا
آی نازنین مریم . . . آی نازنین مریم

جان مریم چشماتو وا کُن، منو صدا کُن
بشیم روونه، بریم از خوونه
شونه به شونه به یاد اون روزها
آی نازنین مریم . . . آی نازنین مریم

باز دوباره صبح شد، من هنوز بیدارم
کاش می‌خوابیدم، تو رو خواب می‌دیدم

خوشه‌ی غم، توی دلم زده جوونه
دونه به دونه،‌دل نمی‌دونه
چه کُنه با این غم؟
آی نازنین مریم . . . آی نازنین مریم

بیا رسید وقت درو، مال منی از پیشم نرو
بیا سرِ کارمون بریم، درو کنیم گندمارو
بیا بیا نازنین مریم
نازنین مریم . . . آی نازنین مریم

* * *
حکایت ترانه‌ی «جان مریم» به روایت «کامبیز مژدهی»

* * *

بهروز آیانی: مریم سپید

بهروز آیانی گل مریم

گل مریم
شعر / آهنگ / تنظیم: ایرج امیرنظامی
ترانه‌خوان: بهروز (عباس) آیانی
اجرا: بهار ۱۳۵۰ (رادیو مشهد)

مریم چرا با ناز و با افسون و لبخندی
به جانم شعله افکندی، مرا دیوانه کردی
امشب که بارانِ غم از هر دیده می‌بارد
دلم در سینه می‌نالد، مرا دیوانه کردی

رفتی، مرا تنها به دستِ غم رها کردی
به جانِ من خطا کردی، مرا دیگر نخواهی
پیدا شدی با غمزه در جامِ شرابِ من
از این حالِ خرابِ من، بگو دیگر چه خواهی

اشکی که ریزد ز دیده‌ی من
آهی که خیزد ز سینه‌ی من رنگِ تمنا ندارد
تو آن گلِ مریم سپیدی، بی تو دلم شوری و امیدی دیگر به دنیا ندارد

همچون نسیم از برم بگذر، یک لحظه در دیده‌ام بنگر
شاید نشانی ز عشق و وفا، بینم به چشم تو بارِ دگر

اشکی که ریزد ز دیده‌ی من
آهی که خیزد ز سینه‌ی من رنگِ تمنا ندارد
تو آن گلِ مریم سپیدی، بی تو دلم شوری و امیدی دیگر به دنیا ندارد

* * *

گیتی: گل مریم

گیتی پاشایی گل مریم

گل مریم
کلام: کریم فکور / خواننده: گیتی
کلام: کریم فکور / خواننده: گیتی
بر آهنگ ترانه: Mia Dekara – Manos Papadakis

گُلِ مریم سر راه تو پَرپَر کردم
ندانستم قسم‌های تو باور کردم

به یادم آمد آن شب در سکوتِ صحرا
تو بودی‌و من‌و مهتاب‌و عطرِ گُلها
رها بود ز غمها دلِ ما

رفتی‌و شد فنا آن رویا
در دلم شد بی‌تو هنگامه برپا
در انتظارت عُمرم هدر شد
نفرین بر این دنیا

گُلِ مریم سر راه تو پَرپَر کردم
ندانستم قسم‌های تو باور کردم

* * *
نمونهٔ فارسی‌شدهٔ ترانه‌های مشهور

* * *

error: Content is protected !!