«نیما یوشیج» را از جمله «پدر شعر نو» در ادبیات معاصر ایران هم میگویند. اینکه برای شعر «پدر» تعیین کنند را نمیدانم چقدر درست است. اما آنچه مسلم است اینکه به سنتی برآمده از فرهنگ ما ایرانیها، حرمت و احترام «پدر» در هر حال واجب بوده و هست و بهجا آوردن آن، عادتی پسندیده و پذیرفته است.
«احمدرضا احمدی» شاعر نوپرداز وقتی در دهۀ پنجاه طرح ضبط «صدای شاعر» را به «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» میبرد، انتخاب اولش اسم و اشعار «نیمایوشیج» است که با صدای «احمد شاملو» ضبط و منتشر میشود.
«هوشنگ ابتهاج» که بعد از «داود پیرنیا» سرپرست برنامههای گلها در رادیو ایران میشود، در کنار شعر کلاسیک که اساس ترانه و تصنیفهای آن برنامهها بود، ابتکار بهره بردن از سرودههای شاعران نوپرداز را نیز بهکار میزند. «فسانه» سرودۀ مشهور «نیما» با صدای «سیما بینا» اولین نمونه از این تجربه در قالب موسیقی سنتی است.
در اجرای اشعار نوسرایان، خوانندگان شناخته شده در حوزۀ موسیقی اصیل و سنتی ایران، از جمله: «محمدرضا شجریان»، «حسین قوامی»، «شهرام ناظری»، «ایرج بسطامی»، «عبدالحسین مختاباد» و گروه «کامکارها» هر کدام شعری یا سرودههایی از «نیمایوشیج» را هم خواندهاند.
بخشهایی از سرودههایی چون: «تو را من چشم در راهم» و «خانهام ابریست» و اشعاری چون: «هنگام که گریه میدهد ساز» و «مهتاب» از این شاعر، اجراهای متفاوتی با صدای خوانندگان مختلف داشته است.
بیست سالی پیش (سال ۱۳۶۸)، وقتی «احمدرضا احمدی» بعد از ده سالی سکون و سکوت، باز در «صدای شاعر» دمی تازه دمید، این سرودههای «نیمایوشیج» بود که شروع خجستۀ دوبارۀ این کار فرهنگی بود. آلبوم «در شب سرد زمستانی».
این مجموعه با آهنگی مناسب با حال و هوای اشعار از «فریبرز لاچینی»، صدای ماندگار «محمد نوری» در اجرای سه ترانه از سرودهها و انتخاب اشعار نیما که با صدای گرم «احمدرضا احمدی» دکلمه میشد از چنان کیفیتی برخوردار بود که با آمدنش آن جای خالی دهساله را یکجا پُر کرد.
در جعبۀ موسیقی پایین این مطلب مجموعهای از سرودههایی «نیما یوشیج» را در اجراهای متفاوت با صدای خوانندگان مختلف میشنوید. اگر شما هم نمونههای جز آنچه در این جعبۀ موسیقی آمده سراغ دارید، بفرستید تا به این مجموعه اضافه شود.
از سرودههای نیما:
برف (مجموعه ترانهها)
ریرا (مجموعه ترانهها)
داروگ (مجموعه ترانهها)
فسانه (مجموعه ترانهها)
مهتاب (مجموعه ترانهها)
آی آدمها (مجموعه ترانهها)
اجاق سرد (مجموعه ترانهها)
هست شب (مجموعه ترانهها)
خانهام ابریست (مجموعه ترانهها)
در شب سرد زمستانی (مجموعه ترانهها)
هنگام که گریه میدهد ساز (مجموعه ترانهها)
* * *
آثار «نیما یوشیج» در سایت «راوی حکایت باقی»
* * *