پیشینه‌ی سرودهای انقلابی ـ مردمی در ایران به دهه‌ی پنجاه خورشیدی می‌رسد. اشعاری که بیشتر توسط زندانیان سیاسی سروده و بر ملودی یا آهنگ ترانه‌های مشهور اجرا می‌شد. بعد از انقلاب سال ۵۷ در ایران پنج خیزش مردمی رخ داد که برخی از آنها سرود یا ترانه‌ی خود را داشت.
پیشینه‌ی ترانه‌ی بلا چاو (Bella ciao) به سالهای پایانی قرن نوزدهم در ایتالیا می‌رسد. این ترانه را کارگران فصلی مزارع گندم و زنان دهقان در شالیزارها زمزمه می‌کردند و مضمون آن جوانی زودگذر و سختی کار در مزرعه بود. بلا چاو بار دیگر در زمان جنگ جهانی دوم توسط پارتیزان‌ها و مخالفان فاشیسم در ایتالیا احیا شد و این بار با مضمون مقاومت و مبارزه در راه آزادی.
عطاالله خرم در مقام آهنگساز با بسیاری از ترانه‌سرایان دوران خود همکاری داشت و خوانندگان مشهوری کارهای او را اجرا کرده‌اند. در آن سالها اما ترانه‌هایی که او بر سروده‌های پرویز وکیلی و صدای ویگن ساخت از محبوب‌ترین و در سالهای بعد مشهورترین آثار او به حساب می‌آیند.
در جهان موسیقی اما گاهی آهنگ ترانه‌ای چنان از حسن استقبال عمومی برخوردار می‌شود که در کشورهای دیگر هم ترانه‌سرایی به زبان خود شعری بر همان آهنگ می‌گذارد و خواننده‌ای آن را اجرا می‌کند. این ترانه‌ها نزد اهل موسیقی Cover نامیده می‌شود.
فرهاد مهراد
۲۹ دی ۱۳۲۲ ـ ۹ شهریور ۱۳۸۱
امروز (۹ شهریور) مصادف است با بیستمین سال درگذشت «فرهاد مهراد»، مردی که با صدایی تلخ می‌خواند و یادش در خاطرات ما شیرین و روشن است.
«تنها صداست که می‌ماند»
با یاد استاد «منوچهر اسماعیلی» که از جهان فانی درگذشت و صدای ماندگارش را برای ما باقی گذاشت.
در این بن‌بست
(روزگار غریبی‌ست نازنین!)
احمد شاملو
ادامه خواندن احمد شاملو: روزگار غریبی‌ست نازنین! (صدای شاعر)
همکاری بیژن مفید با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به دهه‌ی پنجاه برمی‌گردد. پیش از آن داستانهایی برای کودکان را برای مؤسسه انتشارات فرانکلین ترجمه کرده بود.
ادامه خواندن «بیژن مفید» در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
در تاریخ فرهنگ و ادبیات ما از دیدار دو ادیب و اندیشمند یا اولین ملاقات شاعرانی که ارادتی به هم داشته‌اند؛ داستانهایی وجود دارد که برخی مثل دیدار شمس تبریزی و مولانا بیشتر به افسانه می‌ماند و پاره‌‌ای هم مثل ملاقات ابوعلی سینا و ابوسعید ابوالخیر که محتوایش همچنان راز سر به مُهر است!
در مجموعه اشعار «نادر نادرپور» ده شعر هست که شاعر برای دخترش «پوپک» یا خطاب به او سروده است. «کتاب پریشان» که بعدها «محمدرضا شجریان» آن را با عنوان «اشک پدر» به شکل ترانه اجر کرد یکی از آن چند شعر است. تاریخ سرایش این دهم اردیبهشت ۱۳۴۱ (دقیقا ۶۰ سال پیش در چنین روزی) است.