از جمله همکاریهای فریدون مشیری در مقام ترانهسرا با خوانندگان مختلف یکی هم ساختن چند تصنیف و ترانه برای محمدرضا شجریان است و از آن جمله آوازی که در آلبوم «فریاد» با قطعهی ترکمن، ساختهی حسین علیزاده اجرا میشود.
فریدون مشیری: کوچه (تاریخچه و مجموعه ترانهها)
شعر «کوچه»، اولین بار در اردیبهشتماه ۱۳۳۹ خورشیدی در هفتهنامۀ «روشنفکر» بهچاپ رسید. با اینکه شاعر این شعر را برای خوانده شدن بهشکل ترانه نسروده بود؛ ولی چنان مورد پسند اهل موسیقی واقع شد که بعدها چند اجرای متفاوت با صدای خوانندگان مختلف از آن ساخته و اجرا شد.
برگزیدهای از یادگارهای ماندگار «واروژان»
امروز (۲۶ شهریور ماه) سالروز درگذشت «واروژان» است. آهنگسازی که جایگاهش در مقولهی ترانهی نوین ایران تثبیت شده و یکی از خاطرهسازان برجستهای که بیشک چند ترانه با آهنگهای ساختهی او با خاطراتی از سالهای جوانی ما گره خورده است.. یادش گرامی و به یاد باد.
ترانهی «هفته خاکستری» حکایتی همچنان باقی!
«هفته خاکستری» را «کمپانی لاوی» منتشر کرد. با طرحی از «امیر نادری». خطاطی روی جلد خاکستری رنگِ آن کار «مصطفی اوجی» است. هفت روز هفته در قالبی تایپوگرافیک و خطاطی شده، در چیدمانی در هم و کلاف شده بههم. بازتاب بیحوصلگی و کلافه بودنی که در شعر ترانه است و به نوعی یادآور چاقوهای برهنۀ آویزان از سقف، کار مرتضی ممیز.
دیدم که جانم میرود
به یادِ جوانهایی که نورِ چشمِ پدر و مادر، عزیزی از خانواده و آرام جانِ کسی بودند و در این سال پیش چشمشان پر کشیدند و رفتند.
احمد شاملو: آخرِ بازی (صدای شاعر)
آخرِ بازی
سروده و صدای: احمد شاملو
موسیقی: مرتضی حنانه
آخرِ بازی
عاشقان
سرشکسته گذشتند،
شرمسارِ ترانههای بیهنگامِ خویش.
و کوچهها
بیزمزمه ماند و صدای پا.
سربازان
شکسته گذشتند،
خسته
بر اسبانِ تشریح،
و لَتّههای بیرنگِ غروری
نگونسار
بر نیزههایشان.
□
تو را چه سود
فخر به فلک بَر
فروختن
هنگامی که
هر غبارِ راهِ لعنتشده نفرینَت میکند؟
تو را چه سود از باغ و درخت
که با یاسها
به داس سخن گفتهای.
آنجا که قدم برنهاده باشی
گیاه
از رُستن تن میزند
چرا که تو
تقوای خاک و آب را
هرگز
باور نداشتی.
□
فغان! که سرگذشتِ ما
سرودِ بیاعتقادِ سربازانِ تو بود
که از فتحِ قلعهی روسبیان
بازمیآمدند.
باش تا نفرینِ دوزخ از تو چه سازد،
که مادرانِ سیاهپوش
ــ داغدارانِ زیباترین فرزندانِ آفتاب و باد ــ
هنوز از سجادهها
سر برنگرفتهاند!
۲۶ دیِ ۱۳۵۷
لندن
* * *
آثار «احمد شاملو» در سایت «راوی حکایت باقی»
* * *
پنجاه سالگی فیلم «خاک»
۲۱ شهریور ماه امسال، نیمقرن از نمایش فیلم «خاک» ساختهی «مسعود کیمیایی»، بازی «بهروز وثوقی» و موسیقی «اسفندیار منفردزاده» گذشت. در پنجاهمین سالروز نمایش این فیلم، خاطرهی بهروز وثوقی را از صحنهی چال کردن او در خاک ـ به نقل از زندگینامهی او ـ بخوانید و آن صحنه را هم ببنید.
حکایت آن برنوی دسته نقرهای!
اینکه در ترانههای ملل دیگر آیا «تیر» و «تفنگ» هم به کار رفته یا نه را نمیدانم. در ایران اما بسیاری نوجوانی را با ترانهی کودکانهی «اما تفنگم توش یه فشنگه»، و جوانی را با «تفنگم را بده تا ره بجویم» و شور «تفنگ و گل و گندم داره میاره» طی کردهاند. داستان «برنوی دسته کوتاه و نقرهای» اما حکایت دیگریست.
فرهاد مهراد: بازم صدای نی میاد!
در سال ۱۳۸۴ سالی پس از درگذشت فرهاد مهراد مجموعهای منتشر شد که در آن کارهایی او از زمان همکاریش با گروه بلککتز (ضبط شده در کلاب کوچینی) تا دکلمههایی به هنگام درمان در پاریس، گنجانده شده بود.
اندر حکایت حذف آن بطری مشکوک! از روی میز
در ادامهی حکایت سانسورهای تصویری در ایران، اینبار حذف یک عدد بطری مشکوک! از روی میز کشتیگیران ایرانی را در سفرشان به سوئد در سال ۱۳۳۳ خورشیدی ببینید و بخوانید.