عارف ـ رامش: شب صحبت

عارف رامش شب صحبت

شب صحبت
شعر: سیمین بهبهانی
آهنگ: رضاقلی ملکی
خوانندگان: عارف و رامش

عارف:
ساقی امشب از آن مینا
جامی پُر کُن به‌سلامتِ ما

رامش:
از غم رَستَم،
وز این شادی مستم مستم
که تو یار منی، به کنار منی

عارف:
به دو چشمم پا نهادی، جلوه دادی بر سرایِ من
ز جهان بیگانه گشتم تا تو باشی آشنایِ من

رامش:
دل و دینم شد ز دستم
ز میِ عشق تو مستم
تو گلی، من خارم ای گل
تو بُتی، من بُت‌پرستم
نروم از سرای تو، به دامنت نهاده‌ام سر
که حلقه‌ی زر به دست من کردی

عارف:
نکشم پا ز کویِ تو، به هستی‌ام تو جلوه دادی
که عشق و شادی به همره آوردی

هم‌خوان:
ساقی امشب، از آن مینا
جامی پُر کُن به‌سلامت ما
ساقی‌ امشب از این شادی
رخسارِ ما شده آینه‌ای ز محبتِ ما
چه خوش است و بُوَد شبِ صحبتِ ما

* * *
یادنامه‌ی «سیمین بهبهانی» در این سایت

* * *

پوران: برف

پوران برف

خاطره‌ی «پرویز خطیبی» سراینده‌ی ترانه، از جلسه‌ی ضبط ترانه‌ی «برف»

[ . . . ]
برای ضبط آهنگ «برف» دو هفته وقت صرف شد. هفتهٔ‌اول فقط نوازندگان بودند که زیر نظر [مرتضی] «حنانه» کار می‌کردند و در هفتهٔ دوم «پوران» آمد تا با همکاری ارکستر، ترانه را بخواند.
تمرین‌های اولیه موفقیت‌آمیز بود. ساعت حدود ۹ شب بود که در استودیوی بزرگ رادیو (استودیو شمارهٔ هشت) ضبط ترانه شروع شد. پس از پایان، نوار را گذاشتند تا همه بشنوند. همه چیز خوب بود ولی «پوران» از قسمت آخر آوازش راضی به نظر نمی‌رسید. حنانه که از وسواس پوران برای اجرای کارهای متفاوت اطلاع داشت پذیرفت که ضبط را تجدید کنند.

هنوز بچه‌های ارکستر جمع و جور نشده بودند که یکی از راه رسید، چیزی در گوش مسئول ضبط گفت و او خودش را به داخل استودیو رساند و با حنانه گفت‌وگو کرد. من [پرویز خطیبی] از پشت شیشهٔ اتاق فرمان قیافهٔ او را می‌دیدم اما چون میکروفون‌ها بسته بود نمی‌توانستم صدایشان را بشنوم. ناگهان دیدم که حنانه روی صندلی پشت پیانو نشست و سرش را در میان دست‌هایش گرفت. هنوز کسی نمی‌دانست چه اتفاقی افتاده است اما پیدا بود که خبر خوشی در کار نیست.
به داخل استودیو رفتم، حنانه سرش را بالا کرد، صورتش از اشک‌هایش خیس شده بود، ناله‌ای کرد و گفت: «خالقی مُرد . . . او را هم از دست دادیم، پس دیگر کی باقی ماندن؟»

ضبط آن برنامه به احترام درگذشت [روح‌الله] خالقی، مردی که بر گردن موسیقی ما حق زیادی دارد تعطیل شد. روزها و هفته‌ها گذشت و تابستان به پائیز و زمستان رسید. یکی از روزها در اتاق کارم نشسته بودم صدای پوران را که از رادیو آهنگ «برف» را می‌خواند شنیدم. این همان شعر من و آهنگ حنانه بود. یاد شبی افتادم که خبر مرگ خالقی،‌ حنانه را منقلب کرد.
. . .
پرویز خطیبی،‌ خاطراتی از هنرمندان (به‌کوشش فیروزه خطیبی)، انتشارات معین ـ تهران،‌ صفحهٔ ۴۹۷ و ۴۹۸

* * *
ترانهٔ‌ «برف» را در «نگاهنگ» نگاه کنید و بشنوید!

* * *

پوران: شب بود بیابان بود زمستان بود

پوران شب بود بیابان بود

شب بود، بیابان بود
کلام: ناصر رستگار نژاد / خواننده: پوران
بر آهنگ ترانه: Mi Barco Peregrino – Raul Garces

شب بود، بیابان بود، زمستان بود
بوران بود، سرمای فراوان بود
یارم در آغوشم هراسان بود
از سردی افسرده و بی‌جان بود

در پیشِ آن سیمین‌بر خوشگل
از جسم و جان خود بودم غافل
می‌کوشیدم بهرش از جان و دل
می‌بُردمش با خود سوی منزل

گیسویش از باد و باران گشته آشفته
در هر مویش گویی مروارید غلتان سُفته
طی شد راه دشوار
آخر بر من و یار
با بوسه‌ای گرمی به او دادم
با لبهای چون قند
بر رویم زد لبخند
برد آنهمه رنج و غم از یادم

* * *

پوران: شب بود (با شعر جهانگیر سرتیپ‌پور به زبان گیلکی)

* * *

عارف: بوی فریاد

عارف از لبانم می تراود بوی فریاد

بوی فریاد
کلام: پرویز وکیلی / خواننده: عارف / تنظیم آهنگ:‌ واروژان
بر آهنگ ترانه: The Godfather (soundtrack)

از لبانم می‌تراود بوی فریاد
دیگر اکنون روز بدرود، روز بیداد
بوی زلفت زیر باران
بوی ابر گریه‌آلود در بهاران

در تو بوی بی‌وفایی
مرگِ روز آشنایی
بوی خون‌ِ بوسه‌های عاشقانه
بوی تلخ یک وداع جاودانه
بی‌تو هر جا بی‌قرارم
گریه کُن ای چشم غمگین سوگوارم

* * *
نمونهٔ فارسی‌شدهٔ ترانه‌های مشهور

* * *
روی جلد صفحه این ترانه را در اینجا ببینید

* * *

گوگوش: حرف

گوگوش حرف

اگه سبزم، اگه جنگل
اگه ماهی، اگه دریا
اگه اسم‌ام، همه جا هست
روی لب‌ها، تو کتاب‌ها
اگه رودم، رودِ «گنگ»ام
مث «بودا»*، اگه پاک
اگه نوری به صلیب‌ام
اگه گنجی زیر خاک

واسه تو قد یه برگم
پیش تو راضی به مرگم

اگه پاکم مثِ معبد
اگه عاشق مثِ هندو
مثِ بندر واسه قایق
واسه قایق، مثِ پارو
اگه عکسِ «چهل‌ستون»ام
اگه شهری بی‌حصار
واسه «آرش» تیرِ آخر
واسه جاده یه سوار

واسه تو قد یه برگم
پیش تو راضی به مرگم

اگه قیمتی‌ترین سنگِ زمین‌ام
توی تابستون دست‌های تو برفم
اگه حرف‌های قشنگِ هر کتاب‌ام
برای اسمِ تو چند تا دونه حرفم
اگه سیل‌ام، پیشِ تو قدِ یه قطره
اگه کوه‌ام، پیشِ تو قدِ یه سوزن
اگه تن‌پوشِ بُلندِ هر درخت‌ام
پیش تو اندازه‌ی دکمه‌ی پیرهن

اگه تلخی مثِ نفرین
اگه تُندی مثِ رگبار
اگه زخمی، زخمِ کُهنه
بُغضِ یک در، رو به دیوار
اگه جام شوکرانی
تو عزیزی، مثِ آب
اگه ترسی، اگه وحشت
مثِ مُردن توی خواب

واسه تو قد یه برگم
پیش تو راضی به مرگم

London ۱۹۷۴

* * *
ترانه‌ «حرف» با دکلمه‌ی «شهیار قنبری» و اجراهای مختلف

* * *
روی جلد صفحه این ترانه را در اینجا ببینید

* * *

سوسن: مخروبه

سوسن مخروبه

مثال مرغکی آواره ای غم
به دشت سینه‌ی من پرگشودی
به سقف کلبه‌ی ویرانه‌ی دل
گرفتی آشیان آنجا غنودی

بگو ای غم! سرایی جز دلِ من
چنین مخروبه آیا دیده بودی!؟
تو که مأوا در این ویرانه کردی
ز صحاحبخانه‌اش پرسیده بودی!؟

نمی‌پرسی ز من پیش از تو ای غم
چه کس در خلوتِ‌ دل آشیان داشت
چه کس بود و چرا رفت؟ و کجا رفت؟
چه جایی بهتر از اینجا نشان داشت!؟

تو می‌دانی که آیا این دلِ‌ من
زمانی چون بهاری باصفا بود
دلی سرمست از شوقِ‌ محبت
دلی آکنده از مهر و وفا بود

مرو ای غم که بی‌تو این دلِ من
چو فانوسی شکسته، سوت و کور است
مرا بی‌همزبان مگذار، مگذر
که با شادی، دلم بس دور دور است

* * *
یادمان «سوسن» به روایت «راوی حکایت باقی»

* * *

عبدالوهاب شهیدی: آرام جانم می‌رود

عبدالوهاب شهیدی ای کاروان آهسته ران

ای کاروان (آرام جانم می‌رود)
شعر: سعدی
آهنگ: جوادمعروفی
خواننده: عبدالوهاب شهیدی
برنامه شاخه گل شماره ۳۷۶

ای ساربان آهسته رو کآرام جانم می‌رود
وآن دل که با خود داشتم با دلستانم می‌رود

من مانده‌ام مهجور از او بیچاره و رنجور از او
گویی که نیشی دور از او در استخوانم می‌رود

گفتم به نیرنگ و فسون پنهان کنم ریش درون
پنهان نمی‌ماند که خون بر آستانم می‌رود

برگشت یار سرکشم بگذاشت عیشِ ناخوشم
چون مجمری پُر آتشم کز سر دُخانم می‌رود

با این همه بیدادِ او وان عهدِ بی‌بنیاد او
در سینه دارم یادِ او یا بر زبانم می‌رود

او می‌رود دامن‌کشان من زهرِ تنهایی چشان
دیگر مپرس از من نشان کز دل نشانم می‌رود

محمل بدار ای ساربان سودا مکُن با کاروان
کز عشق آن سروِ روان گویی روانم می‌رود

گفتم بگریم تا ابل چون خر فروماند به گل
وین نیز نتوانم که دل با کاروانم می‌رود

بازآی و بر چشمم نشین ای دلربای نازنین
کآشوب و فریاد از زمین بر آسمانم می‌رود

شب تا سحر می‌نغنوم و اندرزِ کس می‌نشنوم
این ره نه قاصد می‌روم کز کف عنانم می‌رود

صبر از وصالِ یارِ من برگشتن از دلدار من
گر چه نباشد کارِ من هم کار از آنم می‌رود

از رفتنِ جان از بدن گویند هر نوعی سخن
من خود به چشم خویشتن دیدم که جانم می‌رود

سعدی فغان از دستِ ما لایق نبود ای بی‌وفا
طاقت نمی‌دارم جفا کار از فغانم می‌رود

غزلهای سعدی به تصحیح دکتر غلامحسین یوسفی،‌ انتشارات سخن، چاپ اول،‌ ۱۳۸۵ صفحه ۳۰۷

* * *
مجموعه ترانه‌های «دیدم که جانم می‌رود»

* * *

منوچهر سخایی ـ رامش: بشنو، باور مکن!

منوچهر رامش بشنو باور مکن

بشنو، باور مکن
شعر: نظام فاطمی
آهنگ: عطاالله خرم
خوانندگان: منوچهر سخایی، رامش

منوچهر:
تو چو مرغ دریا ننشستی یک‌جا
ره موج هوس بگرفتی و بس
ز تو شکوه کجا برم که برابرم بنشسته‌‌ای
که زبان شکایتم به کرشمه‌ای همه بسته‌ای

رامش:
این شکوه‌ها دیگر مکُن
گل‌های عشق پرپر مکُن
تو شنیده اگر ز کسی
که به‌جز تو کُنم هوسی
بشنو، بشنو، بشنو، باور مکن!

منوچهر:
باورم نشود دگر
عهد من تو وفا کنی

رامش:
زین سخن من خسته‌ را
دل‌ شکسته چرا کنی؟
این شکوه‌ها دیگر مکُن
گل‌های عشق پرپر مکُن

هم‌خوان:
تو شنیده اگر ز کسی
که به‌جز تو کُنم هوسی
بشنو، بشنو، بشنو، باور مکن!

* * *

حمیرا: برای «روح‌انگیز»

حمیرا برای روح انگیز

حمیرا روح انگیز پرویز یاحقی

دل خون شد از امید و . . . (برای روح‌انگیز)
شعر: هلالی جغتایی
تنظیم و اجرا: پرویز یاحقی
خواننده: حمیرا

دل خون شد از امید و نشد یار، یار من
ای وای بر من و دل اميدوار من
ای سيل اشک خاک وجودم به باد ده
تا بر دل كسی ننشيند غبار من
از جور روزگار چه گويم كه در فراق
هم روز من سيه شد و هم روزگار من
زين پيش صبر بود دلم را،  قرار نيز
يا رب كجا شد آن همه صبر و قرار من؟
نزدیک شد كه خانه‌ی عمرم شود خراب
رحمی بكُن! ورنه خرابست كار من
گفتی برو هلالی و صبر اختيار كُن
وه چون كنم؟ كه نيست به كف اختيار من

* * *
روی جلد صفحه این ترانه را در اینجا ببینید

* * *

عارف: همیشه در قلب منی

عارف همیشه در قلب منی

یاد آن روزگاری که دمساز تو بودم
تو را می‌پرستیدم با تمامِ‌ وجودم
دردا که زیر و رو شد دنیای چون بهشتم
نفرین بر سرنوشتم، نفرین بر سرنوشتم

ای آرزوی جانم، بگذر بر آشیانم
در کام نامرادی از این بیش‌م میفکن
یاد عشق تو بُوَد همیشه در قلب من

امید از تو بُریدم شدم دیوانه از غم
در عین ناامیدی فراموشت نکردم
اکنون به حکم تقدیر زنم از دام تو پر
روم با دیده‌ی تر سوی دیار دگر

ای آرزوی جانم، بگذر بر آشیانم
بر دام نامرادی از این بیش‌م میفکن
یاد عشق تو بُوَد همیشه در قلب من

 

در سال ۱۳۴۷ فیلم “Artık Sevmeyeceğim” محصول سینمای ترکیه با بازیگری ترکان شورای و جونت آرکین اکران شد. در صحنه‌هایی از این فیلم سه ترانه با صدای خانم بلقیس اوزینر اجرا شده‌ بود. این فیلم در همان سال با نام «همیشه در قلب منی» در ایران دوبله‌ شد و به نمایش در آمد. کریم فکور که دستی توانا در گذاشتن کلام بر آهنگ‌ ترانه‌های خارجی داشت بر آهنگ ترانه‌هایی که در این فیلم خوانده شده نیز کلام فارسی گذاشت که با صدای رامش اجرا و ضبط شد. کمی بعدتر همین ترانه با تغییراتی در چند بیت با صدای عارف هم ضبط و به صورت صفحه‌ی گرامافون به بازار آمد

* * *
نمونه‌ی فارسی شده‌ی ترانه‌های مشهور

*‌ * *
روی جلد صفحه این ترانه را در اینجا ببینید

* * *

error: Content is protected !!